Viêm phế quản: nguyên nhân, triệu chứng & điều trị
Viêm phế quản là tình trạng niêm mạc ống phế quản bị viêm và khi nhiễm bệnh này thì người bệnh thường ho, khạc đờm. Hiện nay tỷ lệ người mắc viêm phế quản ngày gia tăng càng nhiều vì do những tác động từ môi trường, đời sống sinh hoạt. Ngoài các triệu chứng như ho, khạc đờm thì bệnh viêm phế quản còn có biểu hiện nào khác, nguyên nhân do đâu, cách điều trị như thế nào cũng là những điều cần tìm hiểu
Mục lục
Định nghĩa về bệnh viêm phế quản
Phế quản chính là một ống dẫn khí nằm trong hệ hô hấp dưới của cơ thể chúng ta, có vị trí nối tiếp bên dưới khí quản và phân thành nhiều nhánh nhỏ sâu bên trong phổi tạo thành cây phế quản. Nhiệm vụ chính của phế quản là dẫn khí đưa vào phổi. Bệnh viêm phế quản đó là tình trạng viêm niêm mạc ống phế quản. Theo các chuyên gia phân tích thì bệnh viêm phế quản được chia thành 2 loại:
- Viêm phế quản cấp tính: là tình trạng phế quản bị nhiễm trùng ngắn hạn làm cho đường hô hấp trong phổi bị sưng và chứa đầy chất nhầy. Loại cấp tính thường kéo dài trong vài tuần.
- Viêm phế quản mãn tính (mạn tính): là giai đoạn phát triển xấu dần đi của viêm phế quản cấp tính. Trường hợp này thì ống phế quản của bệnh nhân sẽ bị kích thích dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Bệnh này có thể kéo dài vài tháng hoặc vài năm. Viêm phế quản mãn tính có tính nghiêm trọng hơn nhiều so với viêm phế quản cấp tính.
Nguyên nhân của viêm phế quản
Tùy vào loại bệnh viêm phế quản là cấp tính hay mãn tính mà các tác nhân gây bệnh có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, cụ thể như sau:
Nguyên nhân của viêm phế quản cấp tính
Các nguyên nhân gây nên bệnh viêm phế quản cấp tính thường xuất phát từ:
- Do nhiễm trùng, bao gồm vi khuẩn và các loại virus gây cảm lạnh hoặc cúm
- Do tác động của môi trường. Các loại như bụi bẩn, ô nhiễm không khí, khói thuốc,… là những tác nhân phổ biến gây tổn thương đường hô hấp, từ đó gây nên bệnh viêm phế quản.
- Do ảnh hưởng từ công việc. Với những người làm việc tại môi trường có chứa chất kích thích đến phổi sẽ bị nguy cơ gặp bệnh viêm phế quản cao hơn. Nhóm đối tượng này thường là thợ cơ khí, thợ may hoặc công nhân của các nhà máy phải tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, khói bụi trong quá trình làm việc.
- Sức đề kháng cơ thể kém. Hệ thống miễn dịch của người bệnh bị tổn thương là điều kiện thuận lợi để virus tấn công gây bệnh. Đặc biệt, nếu người bệnh đang mắc phải các bệnh lý khác như cảm lạnh. Đối tượng mắc bệnh viêm phế quản do nguyên nhân này chủ yếu là người cao tuổi, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
- Do thói quen nghiện hút thuốc. Chính việc hút thuốc lá thường xuyên là yếu tố hàng đầu gây tăng nguy cơ viêm phế quản đối với người lớn
Nguyên nhân của viêm phế quản mãn tính
Nguyên nhân viêm phế quản mãn tính sẽ chủ yếu do tình trạng kích thích hoặc tổn thương của phổi và phế quản bị lặp đi lặp lại nhiều lần, liên tục. Bên cạnh những nguyên nhân tương tự như là nguyên nhân viêm phế quản cấp tính thì tình trạng sức khỏe này còn có thể là hệ lụy của:
- Do yếu tố di truyền
- Có tiền sử mắc bệnh hô hấp (ví dụ như hen suyễn) hoặc bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
- Viêm phế quản cấp tái phát liên tục
Triệu chứng của viêm phế quản
Nếu đã bị viêm phế quản thì đa số người bệnh sẽ gặp phải một số triệu chứng bệnh lý thường thấy như sau:
- Ho: là một trong các triệu chứng nổi bật nhất khi bị viêm phế quản, tuy nhiên không phải là triệu chứng đặc trưng của bệnh này. Bởi vì ho có thể là dấu hiệu của nhiều loại bệnh về đường hô hấp khác nữa. Khi nghe tiếng ho thì bác sĩ có thể đưa ra phán đoán người bệnh đang bị viêm phần nào của đường hô hấp. Người bệnh có thể ho khan, ho có đờm hoặc ho thành từng tiếng.
- Sốt: Người bệnh viêm phế quản sẽ có biểu hiện sốt nhẹ hoặc sốt cao, có thể xảy ra theo cơn hoặc sốt liên tục kéo dài. Nhưng có một số trường hợp bệnh nhân viêm phế quản lại không xảy ra triệu chứng này.
- Tiết đờm: Đờm tiết ra ở đường hô hấp là dấu hiệu của phản ứng bị viêm nhiễm. Màu sắc đờm của người bệnh viêm phế quản có thể là màu xanh, vàng hoặc trắng.
- Thở khò khè: Do lòng phế quản bị thu hẹp nên thành phế quản bị phù nề, co thắt nên khí qua khe hẹp ở phế quản sẽ phát ra tiếng khò khè. Tiếng thở khò khè của người viêm phế quản sẽ khác so với người bệnh hen phế quản. Như là khi thử với thuốc khí dung thì bệnh này sẽ không đáp ứng hoặc đáp ứng kém hơn hen phế quản.
Bên cạnh đó, cơ địa của mỗi người đều không giống nhau. Vì thế người bệnh viêm phế quản đôi khi cũng có thể bộc lộ một số biểu hiện bất thường khác không giống với các triệu chứng viêm phế quản được đề cập ở trên. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn thêm thông tin.
Cách điều trị bệnh viêm phế quản
Nếu là trường hợp bệnh viêm phế quản cấp tính, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định cho người bệnh sử dụng một số loại thuốc làm giảm các triệu chứng của bệnh này, bao gồm:
- Thuốc kháng sinh: thực tế thì thuốc kháng sinh là loại thuốc mạnh để điều trị nhiễm khuẩn, nhưng viêm phế quản cấp tính thường gây ra do virus, vì vậy nó không đem lại kết quả đáng kể đối với điều trị bệnh này. Tuy nhiên, vẫn có thể chỉ định tùy tình trạng của từng bệnh nhân, để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn nếu khả năng kháng thuốc của bạn thấp
- Thuốc ho: Nếu như bị ho quá nhiều sẽ khiến cho cổ họng và phế quản bị tổn thương nghiêm trọng. Khi ho nhiều thì khiến bạn không thể ngủ được nên cần phải sử dụng tới thuốc giảm ho.
- Một số loại thuốc khác: Nếu bệnh nhân bị dị ứng, có hen suyễn hoặc mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bác sĩ có thể chỉ định một ống thuốc hít hoặc các loại thuốc khác để giúp giảm viêm và mở đường hẹp trong phổi, làm giãn các phế quản.
Còn đối với trường hợp bệnh viêm phế quản mãn tính, bạn nên tiến hành phục hồi chức năng. Liệu pháp này sẽ thiết kế một chương trình tập thể dục giúp bạn điều hòa lại hơi thở, làm giảm các triệu chứng do viêm phế quản gây ra và tăng cường sức khỏe hơn.
Một số câu hỏi về bệnh viêm phế quản
Sau đây là một số câu hỏi về bệnh viêm phế quản mà nhiều nhiều người cũng thường thắc mắc và tìm hiểu thông tin.
Nếu không phát hiện sớm và được điều trị hiệu quả, thì tình trạng sức khỏe của người nhiễm bệnh viêm phế quản có thể để lại nhiều di chứng lâu dài nghiêm trọng. Trong đó, phổ biến nhất là chuyển sang bệnh viêm phế quản phổi. Lúc này, người bị viêm phế quản phổi sẽ gặp khó khăn trong việc hô hấp. Nếu không được can thiệp cứu chữa kịp thời sẽ có nguy cơ dẫn đến tử vong.
Đây cũng là vấn đề mà nhiều người quan tâm. Trong thực tế, nếu bệnh viêm phế quản có nguyên nhân từ tình trạng nhiễm virus hoặc nhiễm khuẩn thì bệnh sẽ có nhiều nguy cơ lây nhiễm từ người này sang người khác qua đường ho hoặc hắt hơi.
Để giúp giảm nguy cơ và phòng ngừa viêm phế quản thì bạn có thể thực hiện theo các cách sau:
– Không hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc lá
– Nhớ uống nhiều nước mỗi ngày
– Đi tiêm chủng hàng năm để giúp tăng cường, tránh bị cảm cúm và bảo vệ cơ thể chống lại một số loại bệnh viêm đường hô hấp
– Rửa tay sạch sẽ thường xuyên để giảm nguy cơ mắc bệnh
– Tránh và hạn chế tiếp xúc với những người bị cảm lạnh hoặc cúm nếu bạn đang có vấn đề về sức khỏe
– Nên đeo khẩu trang tại nơi làm việc nếu phải tiếp xúc với khói, bụi hoặc khi ở nơi đông người.