Thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng không chỉ đem lại các lợi ích tích cực đối với sức khỏe mà còn làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Đặc biệt, việc sử dụng các loại thực phẩm chức năng đúng cách sẽ giúp bạn ngăn ngừa được sự thiếu hụt về dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng cho mọi người, từ người lớn đến trẻ nhỏ. Vì thế mà hiện nay việc sử dụng thực phẩm chức năng đã trở nên phổ biến hơn và được quan tâm nhiều hơn.
Thực phẩm chức năng là gì?
Theo định nghĩa của Viện dinh dưỡng ở Việt Nam thì thực phẩm chức năng là những loại thực phẩm có chứa các hoạt tính sinh học cần thiết đối với sức khỏe bao gồm như: thực phẩm chế biến cải tiến từ các loại thảo dược, thực phẩm truyền thống, các thành phần chất dinh dưỡng hoặc không có chứa dinh dưỡng khác nhưng có vai trò quan trọng đặc biệt đối với sức khỏe con người.

Để đơn giản thì có thể hiểu thực phẩm chức năng là các loại thực phẩm bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày để giúp cải thiện sức khỏe, vẻ đẹp từ bên trong, đồng thời cũng làm giảm nguy cơ gặp các vấn đề về sức khỏe do thiếu chất như: loãng xương, viêm khớp, các bệnh da liễu, trí não… 

Chúng ta có thể thấy được nhiều loại thực phẩm chức năng đang bán trên thị trường qua các dạng phổ biến như là: dạng viên nén sủi bọt, viên nén, viên nang, viên kẹo dẻo, dạng bột, cốm, dạng nước (chất lỏng),…

Về cơ bản, trên thị trường hiện nay chúng ta sẽ thấy có 6 nhóm thực phẩm chức năng chính:

Nhóm thực phẩm chức năng bổ sung vitamin A, B, C, D, K, E,…
Nhóm thực phẩm chức năng tăng cường protein
Thực phẩm chức năng hỗ trợ hệ tiêu hóa (bổ sung nhiều chất lợi khuẩn Probiotic)
Nhóm thực phẩm chức năng cung cấp khoáng chất (Carbon, hydro, oxy, nitơ)
Nhóm thực phẩm chức năng tăng axit béo (omega-3, omega-6, omega-9,…)
Nhóm thực phẩm chức năng giữ dáng (để giúp hỗ trợ trong việc đốt mỡ thừa, giúp cơ thể săn chắc, giúp da dẻ xinh đẹp hơn)

Những tác dụng của thực phẩm chức năng

Giúp nhanh chóng bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết cùng các chất có tác dụng chức năng mà cơ thể chúng ta không được cung cấp đầy đủ qua chế độ ăn uống hàng ngày.
Có thể thay thế tạm thời bữa ăn trong ngày nếu không có điều kiện ăn uống bình thường, ví dụ như không ăn được do đang bệnh tật, ở trong môi trường thiếu thốn thực phẩm,…
Thực phẩm chức năng cũng dễ bảo quản và sử dụng do được chế biến ở dạng tinh chế. 
Có nhiều loại để người dùng chọn lựa và sử dụng cho phù hợp với tình trạng cơ địa mỗi người.
Khi sử dụng thực phẩm chức năng, chúng ta cũng sẽ có ý thức để thay đổi thói quen ăn uống hợp lý, chăm lo cho sức khỏe tốt hơn và có lối sống lành mạnh.

Có nên bổ sung thực phẩm chức năng không?
Một điều ai cũng biết đó là việc bổ sung các chất dinh dưỡng thiết yếu qua đường ăn uống, tiêu thụ các loại thực phẩm lành mạnh chính là việc cần thiết trong những bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên tùy theo cơ địa hoặc độ tuổi mà một số đối tượng không nạp được đủ lượng vitamin và khoáng chất cần thiết.

Vì thế mà thực phẩm chức năng cũng là cách giúp bổ sung thêm lượng chất mà cơ thể còn thiếu, giúp tăng cường thêm sức đề kháng để nâng cao sức khoẻ. Trên thực tế cũng nhờ thực phẩm chức năng mà tỷ lệ thiếu hụt chất dinh dưỡng trên toàn cầu đã giảm được đáng kể. Ví dụ như bột mì được bổ sung thêm chất sắt khi được đưa vào sử dụng ở Jordan, tỷ lệ thiếu sắt ở trẻ em đã giảm được gần một nửa.
Những đối tượng không nên sử dụng thực phẩm chức năng
Thực phẩm chức năng tuy rất có lợi nhưng nó cũng mang đến tác hại nếu sử dụng không đúng cách và không phải ai cũng nên sử dụng. Đối với các đối tượng là phụ nữ mang thai và đang cho con bú, trẻ em, bệnh nhân mắc nhiều bệnh nền, bệnh mãn tính đang dùng thuốc điều trị thì cần đặc biệt lưu ý khi có ý định sử dụng. Nếu muốn dùng thực phẩm chức năng, hãy nhớ tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để được tư vấn chính xác phù hợp là có được sử dụng hay không, liều lượng bao nhiêu là hợp lý.
Những lưu ý khi sử dụng thực phẩm chức năng
Để có được kết quả tốt trong quá trình sử dụng thực phẩm chức năng thì cũng có vài lưu ý mà bạn nên biết, như là:
Mục đích sử dụng
Hiện tại trong thị trường thực phẩm chức năng rất đa dạng chủng loại với nhiều công dụng khác nhau như tăng cân, giảm cân, làm đẹp,… Chính vì vậy, bạn cần xác định được nhu cầu của mình là gì để chọn được loại thực phẩm chức năng phù hợp.
Kiểm tra nguồn gốc
Vì là thứ chúng ta uống trực tiếp vào cơ thể do đó cần phải cẩn thận trong việc kiểm tra nguồn gốc của các loại thực phẩm chức năng để tránh tình trạng mua phải hàng giả, hàng nhái gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Kiểm tra thành phần
Trước khi lựa chọn sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào, bạn cũng nên xem và tìm hiểu kỹ thành phần của chúng. Vì sẽ có một số thành phần có thể làm cơ thể bạn bị dư thừa hoặc dị ứng. Ví dụ vitamin nhóm B có tác dụng hấp thu tốt những chất dinh dưỡng, giúp bổ sung lượng vitamin B cho những người đang thiếu hụt. Tuy nhiên nếu dùng quá nhiều vitamin nhóm B này sẽ gây ra sự phản tác dụng như tăng men gan, trí nhớ bị giảm sút,…
Giá cả
Hiện nay có rất nhiều nhà cung cấp thực phẩm chức năng. Có những sản phẩm cùng chung thành phần nhưng giá cả vẫn có sự khác biệt. Bạn cần lưu ý là không phải cứ sản phẩm nào giá cao thì sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn. Hãy chọn loại thực phẩm chức năng có giá thành tương đương giá trị mang đến và đặc biệt là phải đảm bảo được an toàn sức khỏe.
Theo dõi phản ứng của cơ thể 
Khi mới sử dụng thì sau một vài giờ dùng thực phẩm chức năng, bạn hãy theo dõi xem cơ thể có phản ứng bất thường nào không,như là buồn nôn, khó thở, nổi mẩn, ngứa,… Nếu có xuất hiện các triệu chứng này thì hãy lập tức ngưng dùng loại thực phẩm chức năng đó vì có thể bạn đang bị ngộ độc. Với những trường hợp ngộ độc thực phẩm chức năng, nhẹ thì bị khó chịu, mẩn ngứa còn nặng thì có thể gây tình trạng sốc phản vệ, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Thận trọng khi dùng chung với thuốc 
Có một số loại thuốc sẽ phản ứng với các thành phần trong thực phẩm chức năng. Ví dụ thuốc kháng sinh đường uống (tetracycline doxycycline) sẽ bị giảm công hiệu khi dùng chung với thực phẩm chức năng bổ sung sắt, canxi, kẽm, magie. Thuốc chống đông máu (aspirin, warfarin) kết hợp cùng thuốc bổ sẽ gây nên xuất huyết nghiêm trọng. Vì thế nếu đang uống thuốc trị bệnh thì bạn nên hỏi thăm bác sĩ để biết được có sử dụng thêm thực phẩm chức năng khác không hay là loại thực phẩm chức năng nào sẽ phù hợp.
Địa chỉ để mua thực phẩm chức năng
Sử dụng thực phẩm chức năng hiện nay là điều phổ biến, được nhiều người biết đến rộng rãi. Trên thị trường cũng xuất hiện vô số loại thực phẩm chức năng với các công dụng khác nhau. Tùy theo việc bạn cần bổ sung chất dinh dưỡng nào mà cơ thể đang thiếu thì sẽ lựa chọn loại thực phẩm chức năng phù hợp. Ngoài ra thì địa chỉ để mua thực phẩm chức năng cũng rất quan trọng. Người tiêu dùng nên mua tại các cửa hàng chính hãng, trang website chính thức của những thương hiệu thực phẩm chức năng được cấp phép để tránh tình trạng mua nhầm hàng nhái, hàng kém chất lượng hay là hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.