Táo bón là vấn đề khá phổ biến và có thể xảy ra với mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người ăn uống thiếu khoa học, ít vận động hoặc có bệnh liên quan đến tiêu hoá. Táo bón là hiện tượng phân cứng hơn bình thường và khó đi qua đường tiêu hóa, dẫn đến khó khăn hoặc đau khi đi vệ sinh. Táo bón có thể gây ra những cơn đau và khó chịu, ảnh hưởng đến sức khoẻ và chất lượng cuộc sống.

• Ý nghĩa màu phân tiết lộ sức khỏe của bạn

Nguyên nhân gây ra táo bón

Một số nguyên nhân gây táo bón bao gồm thiếu chất xơ trong chế độ ăn uống, thiếu nước, sử dụng quá nhiều thuốc trị bệnh, thiếu hoạt động thể chất và căn bệnh tiêu hóa.

Chế độ ăn không khoa học: ăn ít chất xơ (Chất xơ giúp tăng cường khả năng hấp thụ nước và giúp phân trôi dễ dàng qua đường tiêu hóa. Nếu chế độ ăn uống của bạn thiếu chất xơ, đó có thể là một nguyên nhân của táo bón), uống ít nước (Việc uống đủ nước giúp cho phân mềm và dễ dàng di chuyển qua đường tiêu hóa. Khi cơ thể thiếu nước, phân sẽ khô và cứng hơn, dẫn đến táo bón), ăn nhiều thực phẩm có chứa chất béo, đường,…

Thiếu vận động thể chất: không có thói quen tập thể dục, ít vận động. Thân thể cần phải hoạt động thường xuyên để giữ cho các chức năng tiêu hóa hoạt động tốt. Nếu bạn ngồi hoặc nằm quá lâu mà không có động tác thể chất, đó có thể là một nguyên nhân của táo bón.

Sử dụng nhiều thuốc trị bệnh: Một số loại thuốc có thể gây táo bón, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau opioid và thuốc chống dị ứng.

Bị một số bệnh về tiêu hoá: bệnh trĩ, ung thư đại tràng, viêm đại tràng, dị ứng thực phẩm, bệnh lý gan và thận, tiểu đường, bệnh Parkinson.

Khi nào táo bón là bình thường?

Táo bón có thể xảy ra với mọi người và không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Thường thì táo bón là tình trạng tạm thời và không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, táo bón cũng có thể là một triệu chứng của một số bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt là nếu kèm theo các triệu chứng khác như đau bụng, chảy máu hoặc phân đen.

Táo bón được xem là bình thường khi bạn chỉ gặp tình trạng này trong một vài ngày hoặc trong một vài tuần, và không gây ra bất kỳ triệu chứng nào khác. Táo bón cũng thường xảy ra trong một số trường hợp như khi đi du lịch hoặc thay đổi môi trường sống, hoặc khi thay đổi chế độ ăn uống và lối sống. Tuy nhiên, nếu tình trạng táo bón kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được khám và điều trị đúng cách.

Một số trường hợp táo bón là bình thường và không cần phải lo lắng:

• Khi bạn ăn nhiều thực phẩm giàu chất đạm hoặc bị stress, mệt mỏi, tình trạng táo bón có thể xảy ra.
• Khi bạn đang uống một số loại thuốc như chứng tăng acid dạ dày, các thuốc kháng histamin, chứng viêm khớp.
• Khi bạn đã lâu không đi vệ sinh, hoặc một ngày chỉ đi vệ sinh một lần.

Khi nào táo bón là nguy hiểm?

Táo bón có thể gây ra cơn đau và khó chịu, nhưng trong một số trường hợp, táo bón là một triệu chứng của một vấn đề nghiêm trọng hơn và cần được chữa trị kịp thời. Các trường hợp táo bón khẩn cấp, có thể nguy hiểm bao gồm:

• Táo bón kéo dài và không giải quyết được bằng các biện pháp tự chữa.
• Táo bón kèm theo đau bụng nghiêm trọng, đầy hơi, buồn nôn, khó tiêu hoá, có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý tiêu hóa như viêm ruột thừa, viêm đại tràng, nghẽn ruột, ung thư đại tràng.
• Táo bón kèm theo chảy máu đại tràng hoặc nghẹt mạch máu.
• Táo bón kèm theo sốt cao, nôn mửa và chảy máu đại tràng, có thể là dấu hiệu của viêm ruột thừa.
• Táo bón kèm theo sốt, mệt mỏi và sự suy giảm đáng kể về sức khỏe.
• Táo bón kèm theo sự thay đổi nhanh chóng về thói quen đi tiểu hoặc thay đổi màu sắc hoặc mùi của phân.
• Táo bón ở trẻ em và người già, đặc biệt là khi có các yếu tố nguy cơ như bệnh Parkinson, suy thận hoặc tiểu đường.

Các biến chứng của táo bón

Táo bón có thể gây ra nhiều biến chứng và ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Một số biến chứng thường gặp của táo bón bao gồm:

• Đau bụng: Táo bón có thể gây ra cơn đau bụng và khó chịu, đặc biệt là khi bạn cố gắng đẩy phân.
• Trĩ: Táo bón có thể làm tăng áp lực trong hậu môn và làm phồng rộp hậu môn, dẫn đến trĩ.
• Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Táo bón kéo dài có thể gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa, nhưng cũng có thể làm tăng nguy cơ tái phát của các bệnh lý tiêu hóa.
• Đại tràng co thắt: Táo bón kéo dài có thể gây ra đại tràng co thắt, một tình trạng khi cơ trơn trong đại tràng co thắt mạnh hơn bình thường, làm cho phân khó đi qua.
• Sỏi tiểu đường: Táo bón có thể gây ra tình trạng sỏi tiểu đường, khi các chất khoáng tích tụ trong nước tiểu và tạo thành sỏi.

Táo bón là một tình trạng phổ biến và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Để giải quyết tình trạng này, bạn có thể thử các biện pháp tự chăm sóc như ăn thực phẩm giàu chất xơ và uống đủ nước. Tuy nhiên, nếu tình trạng táo bón kéo dài hoặc gây ra các triệu chứng khác như đau bụng, nôn mửa hoặc chảy máu, bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nếu bạn gặp tình trạng táo bón kéo dài, đau đớn và không giảm, đặc biệt là kèm theo các triệu chứng như sốt, nôn mửa hoặc chảy máu đại tràng, có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng. Trong trường hợp này, hãy đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ngoài ra, nếu bạn có tiền sử bệnh lý tiêu hóa, tiếp xúc với chất độc hại hoặc sử dụng thuốc có tác dụng phụ có thể gây táo bón, bạn cần đề phòng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ táo bón.

Những biện pháp phòng ngừa táo bón bao gồm:

• ăn uống chất xơ đủ, uống đủ nước để duy trì lượng nước trong cơ thể cân bằng và giúp phân dễ đi qua đường tiêu hóa.
• tập thể dục thường xuyên để kích thích hoạt động của cơ trơn trong ruột và giúp phân dễ đi qua đường tiêu hóa.
• tránh sử dụng quá nhiều thuốc giảm đau, thuốc chống co giật, thuốc chữa trị bệnh tim mạch và thuốc kháng sinh.
• tránh tiếp xúc với chất độc hại và giảm thiểu stress trong cuộc sống hàng ngày.
• đặc biệt, nếu bạn có tiền sử bệnh lý tiêu hóa, hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe và thăm khám chuyên khoa để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến tiêu hóa.

Táo bón là một tình trạng rất phổ biến và thường không đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, nếu tình trạng táo bón kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.