Stress oxy hóa vốn là một quá trình sinh học bình thường trong cơ thể, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là đối với phụ nữ. Khi mất cân bằng giữa gốc tự do và chất chống oxy hóa, stress oxy hóa sẽ xuất hiện, dẫn đến hàng loạt hậu quả đáng quan ngại. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin cụ thể về những tác động tiềm ẩn của stress oxy hóa đối với sức khỏe phụ nữ, từ đó giúp chị em phụ nữ có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này đồng thời chuẩn bị biện pháp bảo vệ sức khỏe bản thân hiệu quả.

Tổng quan về stress oxy hóa

Stress oxy hóa, hay còn gọi là căng thẳng oxy hóa, là hiện tượng mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể. Khi lượng gốc tự do gia tăng quá mức so với khả năng trung hòa của các chất chống oxy hóa, môi trường hóa học bên trong cơ thể sẽ trở nên không ổn định. Hệ quả là các cấu trúc quan trọng như ADN và protein trong tế bào bị tổn thương, dẫn đến nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, việc duy trì sự cân bằng giữa gốc tự do và chất chống oxy hóa đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhờ đó, các hoạt động sinh học diễn ra thuận lợi mà không gây hại cho sức khỏe, góp phần bảo vệ cơ thể khỏi những căn bệnh.

Ảnh hưởng của stress oxy hóa đối với phụ nữ

Stress oxy hóa xảy ra khi hệ thống phòng vệ tự nhiên của cơ thể, vốn được đảm nhiệm bởi các chất chống oxy hóa, không thể kịp thời trung hòa các gốc tự do – những phân tử “bất ổn” gây tổn thương tế bào. Sự mất cân bằng này dẫn đến hàng loạt vấn đề sức khỏe, ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, phụ nữ có thể đối mặt với nguy cơ cao hơn do những yếu tố sinh học và lối sống đặc trưng.

Ảnh hưởng chung

Stress oxy hóa âm ỉ trong cơ thể như một kẻ thù thầm lặng, ảnh hưởng tiêu cực đến từng tế bào, dẫn đến tổn thương, lão hóa và hàng loạt bệnh lý nguy hiểm. Nạn nhân của stress oxy hóa là các phân tử sinh học thiết yếu, bao gồm peroxide lipid, protein, enzyme và DNA. Các phân tử này bị tấn công, biến đổi và suy yếu chức năng, dẫn đến rối loạn chuyển hóa, viêm nhiễm mạn tính, tổn thương tế bào và mô. Hệ quả là hàng loạt bệnh tật, từ thoái hóa thần kinh, ung thư, tim mạch, xương khớp đến rối loạn chuyển hóa, da liễu, mắt,… đều có thể xuất hiện. Trên thực tế, stress oxy hóa không chỉ ảnh hưởng đến người lớn tuổi mà còn là mối nguy tiềm ẩn cho trẻ em. Các triệu chứng của stress oxy hóa thường mơ hồ và dễ bị nhầm lẫn, bao gồm mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, đau đầu, đau nhức cơ khớp, mờ mắt, da nhăn nheo và tóc bạc sớm.

Ảnh hưởng tới vấn đề sinh sản

Bên cạnh những tác động chung thường thấy, riêng đối với phụ nữ, stress oxy hoá còn đem tới những nguy hiểm khác đối với vấn đề sinh sản. Hiện tượng này có thể làm hỏng DNA của trứng, dẫn đến giảm số lượng trứng, khó thụ tinh và tăng nguy cơ sẩy thai. Đồng thời, stress oxy hoá còn ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt cũng như gây ra các biến chứng thai kỳ… 

Tiền sản giật  

Tiền sản giật, một biến chứng thai kỳ nguy hiểm ảnh hưởng đến 3-5% phụ nữ mang thai, là nguyên nhân chính gây ra bệnh tật và tử vong cho cả mẹ và thai nhi, cũng được xem là hệ quả của căng thẳng oxy hóa. Thông thường, stress oxy hóa xảy ra khi sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và hệ thống chống oxy hóa trong cơ thể dẫn đến tổn thương tế bào. Trong thai kỳ, tình trạng này có thể bị khuếch đại bởi nhiều yếu tố, bao gồm: Thiếu hụt chất chống oxy hóa, thay đổi miễn dịch và yếu tố di truyền… Khi đó, các gốc tự do dư thừa có thể tấn công tế bào nội mô của mẹ, dẫn đến phản ứng viêm và các triệu chứng đặc trưng của tiền sản giật, bao gồm:

• Tăng huyết áp: Áp lực máu tăng cao đột ngột, có thể gây tổn thương các cơ quan quan trọng như não, gan, thận.
• Protein niệu: Protein dư thừa xuất hiện trong nước tiểu, là dấu hiệu tổn thương thận.
• Phù nề: Tích tụ nước bất thường trong cơ thể, thường thấy ở mặt, tay, chân.

Lạc nội mạc tử cung  

Chất lượng trứng kém là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến vô sinh ở phụ nữ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung. Và stress oxy hoá – tức là sự mất cân bằng giữa các gốc tự do (ROS) và hệ thống chống oxy hóa đóng vai trò quan trọng trong vấn đề này. Khi tình trạng căng thẳng oxy hoá xảy ra, lượng ROS dư thừa có thể “kích thích sự phát triển và bám dính của các tế bào nội mạc tử cung trong khoang phúc mạc”, góp phần thúc đẩy lạc nội mạc tử cung và vô sinh. Trên thực tế, đã có không ít nghiên cứu phát hiện ra rằng phụ nữ vô sinh bị lạc nội mạc tử cung có mức SOD (enzyme chống oxy hóa) thấp hơn đáng kể. Ngoài ra, nghiên cứu khác về các kháng thể tự kháng thể chống oxy hóa ở phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung cho thấy mức độ kháng thể này tăng cao, chứng minh cho giả thuyết hệ thống chống oxy hóa đang hoạt động quá mức để chống lại stress oxy hóa.

IVF – Quá trình thụ tinh ống nghiệm

Hiện nay, có nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng stress oxy hóa có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tế bào trứng và tỷ lệ thành công của IVF. Trong đó, một nghiên cứu về stress oxy hóa và chất lượng tế bào trứng ở phụ nữ trải qua IVF đã phát hiện ra rằng những phụ nữ có tỷ lệ tế bào trứng thoái hóa cao đều có mức 8-OHdG (chỉ số stress oxy hóa) cao hơn đáng kể trong dịch nang so với những phụ nữ có tỷ lệ tế bào trứng thoái hóa thấp. Đồng thời, nghiên cứu khác trong quá trình đánh giá tổng khả năng chống oxy hóa (TAC) trong dịch nang thu thập từ phụ nữ đang thực hiện IVF cũng thu về kết quả cho thấy những phụ nữ có TAC ban đầu cao hơn có tỷ lệ phôi sống sót đến ngày chuyển phôi cao hơn và tỷ lệ thụ tinh thành công cũng cao hơn.

Biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu stress oxy hóa ở phụ nữ

Tuy không thể hoàn toàn né tránh gốc tự do, nhưng bạn hoàn toàn có thể tạo dựng lối sống lành mạnh để hạn chế những tác động tiêu cực. Chế độ ăn uống khoa học, tập luyện đều đặn và giữ gìn môi trường trong sạch sẽ giúp cân bằng oxy hóa, từ đó ngăn ngừa tổn thương và bệnh tật hiệu quả. Thêm vào đó, bạn có thể cân nhắc thêm một số thực phẩm bổ sung, đặc biệt là những thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa để tăng cường khả năng bảo vệ cho cơ thể. 

Saturex làm giảm stress oxy hóa

Saturex là sự kết hợp hoàn hảo giữa lá và hoa thảo mộc quý Satureja Khuzestanica và lá trà đen đặc trưng Ba Tư. Dược phẩm được sản xuất theo quy trình tiêu chuẩn hóa nghiêm ngặt từ khâu trồng trọt, thu hái, sấy khô cho đến đóng gói, đảm bảo hàm lượng các chất chống oxy hóa cao nhất. Nhờ vậy, Saturex mang đến những lợi ích vượt trội cho sức khỏe:

• Giảm stress oxy hóa, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại, giúp bạn luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
• Hỗ trợ điều hòa cholesterol, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm.
• Cải thiện chức năng gan, giảm tình trạng gan nhiễm mỡ, hỗ trợ gan bài tiết độc tố hiệu quả.
• Tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là các bệnh lý nhiễm trùng tiêu hóa, tiết niệu.
• Thanh lọc cơ thể, loại bỏ độc tố, hỗ trợ giảm cân và ngăn ngừa tích trữ mỡ thừa.
• Nâng cao sức khỏe sinh sản, giảm nguy cơ vô sinh ở cả nam và nữ.

Với những lợi ích tuyệt vời này, Saturex được đánh giá là lựa chọn hoàn hảo cho những ai mong muốn có một cuộc sống khỏe mạnh và tràn đầy sức sống. Đặc biệt, đây còn là sản phẩm lý tưởng mà phụ nữ có thể cân nhắc sử dụng, góp phần hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của tình trạng căng thẳng oxy hoá đối với cơ thể, nhất là sức khoẻ sinh sản. 

Lối sống lành mạnh

Để cơ thể luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng, việc duy trì lối sống lành mạnh đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một trong những lợi ích nổi bật của lối sống này chính là khả năng hạn chế stress oxy hóa – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến lão hóa và nhiều bệnh lý nguy hiểm. Cụ thể:

• Duy trì thói quen vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và giảm thiểu tác động tiêu cực của gốc tự do.
• Đặc biệt cẩn thận khi sử dụng hóa chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu và các sản phẩm công nghiệp khác để bảo vệ cơ thể bạn khỏi tác hại của các gốc tự do.
• Tia UV từ mặt trời là tác nhân gây lão hóa da và ung thư da. Chính vì thế, sử dụng kem chống nắng mỗi ngày giúp bảo vệ da của bạn khỏi tác hại của tia UV, góp phần hạn chế stress oxy hóa.
• Rượu bia có thể gây tổn thương tế bào và tăng sản sinh gốc tự do. Bởi thế, bạn cần hạn chế tiêu thụ thức uống có cồn để giúp bảo vệ cơ thể khỏi stress oxy hóa.
• Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ thể và chống lại stress oxy hóa. Do đó, bạn nên duy trì thói quen ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể luôn khỏe mạnh.

Bổ sung đủ chất chống oxy hoá

Rau củ quả từ lâu đã được biết đến là những thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khẳng định thực vật đóng vai trò thiết yếu trong chế độ ăn uống “thượng đẳng” dành cho con người. Sở dĩ có điều này là bởi rau củ quả chứa đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự sống. Dưới đây là một số loại thực phẩm có hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp loại bỏ hiệu quả các gốc tự do gây hại, mà bạn nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày:

• Việt quất: Loại quả mọng này sở hữu màu tím thẫm đặc trưng, tượng trưng cho hàm lượng chống oxy hóa dồi dào. Ngoài ra, việt quất còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
• Gạo lứt: Gạo lứt là loại thực phẩm phổ biến trên thế giới và được đánh giá cao về khả năng chống oxy hóa. Giáo sư, bác sĩ Hiromi Shinya – một chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng người Nhật Bản đã áp dụng gạo lứt vào chế độ ăn uống hàng ngày và khuyến nghị bệnh nhân sử dụng loại gạo này để chống oxy hóa, loại bỏ gốc tự do, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh tật.
• Táo và chuối: Nếu bạn gặp khó khăn về mặt tài chính trong việc mua việt quất, táo và chuối là lựa chọn thay thế phù hợp. Hai loại trái cây này cũng chứa hàm lượng chất chống oxy hóa đáng kể.
• Súp lơ (bông cải xanh): Bông cải xanh là nguồn cung cấp dồi dào các chất chống oxy hóa như carotenoid, lutein, zeaxanthin và beta-carotene, giúp tiêu diệt hiệu quả các gốc tự do gây hại.
• Đậu thận: Loại thực phẩm này được ví như kho lưu trữ chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Bên cạnh đó, đậu thận còn chứa protein, không cholesterol và ít béo, là một lựa chọn tuyệt vời để chống oxy hóa hiệu quả và bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.
• Lúa mạch: Lúa mạch không chỉ là nguồn cung cấp dồi dào dưỡng chất mà còn chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao. Do vậy, bạn nên bổ sung lúa mạch vào danh sách thực phẩm chống oxy hóa hiệu quả cho cơ thể.

Xem thêm:

– Các loại đồ uống có chất chống oxy hoá

– Các loại thực phẩm có chứa chất chống oxy hóa

Stress oxy hóa là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe phụ nữ, đặc biệt là sức khoẻ sinh sản. Do đó, để bảo vệ bản thân, bạn cần chú trọng tới chế độ ăn uống bổ sung đầy đủ các chất chống oxy hoá, tập luyện thể dục thường xuyên đồng thời hạn chế việc tiếp xúc với những môi trường gây hại. Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý đi khám sức khoẻ định kỳ, thăm khám bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu liên quan. Điều này sẽ giúp nhanh chóng phát hiện các vấn đề và kịp thời tìm kiếm những biện pháp điều trị hiệu quả.