Những cách tăng cường sức đề kháng cho người già lớn tuổi
Ở độ tuổi ngoài 60, hệ thống miễn dịch dần suy yếu, cũng là nguyên nhân khiến cho những người lớn tuổi dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây bệnh. Để cải thiện sức khỏe, nâng cao hệ miễn dịch cho ông bà, cha mẹ bạn cần hiểu đúng, đủ về vai trò của sức đề kháng. Đồng thời, cũng cần biết cách làm thế nào để tăng sức đề kháng cho người lớn tuổi hiệu quả, an toàn. Dưới đây là một số thông tin vàng gửi đến bạn.
Mục lục
Vai trò của sức đề kháng đối với sức khỏe người lớn tuổi
Bảo vệ cơ thể khỏi các mầm bệnh
Sức đề kháng, được biết đến như một vũ khí bí mật, là hàng rào bảo vệ giúp đẩy lùi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm. Những mầm bệnh đó, có thể khởi nguồn từ chính cơ thể ta hoặc là từ những yếu tố bên ngoài, có thể tấn công ta bất cứ lúc nào, nhất là đối với những người tuổi đã lớn.
Ngăn chặn bệnh cũ tái phát
Như bạn đã biết, mỗi chúng ta luôn có một hệ thống miễn dịch từ bên trong. Khi lần đầu nhiễm bệnh, miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể, để chống lại các yếu tố gây bệnh. Trong thời gian về sau, khi một lần nữa tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh này, cơ thể lại tiếp tục sinh ra kháng thể, giúp chống lại bệnh tật.
Tuy nhiên, càng về già, các cơ quan dần lão hóa, hệ thống miễn dịch vì thế mà suy yếu dần. Cũng chính vì điều này mà sức đề kháng ở những người lớn tuổi cũng dần suy giảm, dẫn đến các bệnh rất dễ tái phát. Trong khi đó, các bệnh người già thường khó chữa trị lâu phục hồi và chi phí cũng cao hơn. Do đó, việc tăng đề kháng cho người lớn tuổi là điều rất quan trọng, để ông bà, cha mẹ có một đời sống khỏe mạnh, tinh thần vui vẻ, lạc quan.
Nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng ở người lớn tuổi?
Do tuổi cao
Khi chúng ta già đi, cũng là lúc mà cơ thể bắt đầu lão hóa dần. Các bộ phận cơ thể cũng như cơ quan nội tạng cũng hoạt động kém hiệu quả hơn. Mặc dù ít không tác động quá nhiều bởi sự lão hóa, tuy nhiên hệ miễn dịch cũng vẫn sẽ suy giảm dần theo tuổi tác. Đó là lý do những người lớn, đặc biệt là người già thường dễ bị ốm hơn so với người trẻ. Đặc biệt, bất cứ sự thay đổi về thời tiết nào, đều khiến họ cảm thấy không khỏe.
Chế độ ăn uống nghèo nàn
Việc ăn uống thiếu dưỡng chất, đặc biệt là các vi chất có thể làm suy giảm sức đề kháng tự nhiên của cơ thể. Khi cơ thể không được cung cấp đủ chất, các tế bào miễn dịch cũng như kháng thể không đủ khả năng sản xuất và hoạt động kém hiệu quả hơn. Một chế độ ăn quá nhiều đường cũng tạo cơ hội để các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa bị tấn công, tạo điều kiện để các vi khuẩn có hại xâm nhập vào đường ruột và phá hủy hệ thống miễn dịch.
Mắc các bệnh mãn tính
Theo một nghiên cứu, những người mắc các bệnh mãn tính như đái tháo đường, tim mạch, huyết áp có sức đề kháng kém hơn người bình thường. Đa phần, người mắc mãn tính lại là người cao tuổi. Khi mắc bệnh, các rối loạn tự miễn dịch cũng như suy giảm miễn dịch có thể tấn công và vô hiệu hóa khả năng miễn dịch của cơ thể. Khi đó, khi tiếp xúc với các virus, vi khuẩn, cơ thể không thể chống lại sự nhiễm trùng và bệnh tật.
Ngoài ba nguyên do trên, sức đề kháng ở những người lớn tuổi còn bị ảnh hưởng bởi sự thiếu ngủ, căng thẳng thần kinh, thừa cân cũng như ô nhiễm môi trường.
Dấu hiệu nhận sức suy giảm đề kháng ở người lớn tuổi
Nhận biết được các dấu hiệu đề kháng kém ở người lớn tuổi, đặc biệt là người già là điều cơ bản và cấn thiết để kịp thời có biện pháp điều trị hiệu quả nhất. Đôi khi, một số các vấn đề thường bị nhầm lẫn là bệnh lý người già, lại là tín hiệu cho thấy cơ thể họ đang bị suy giảm sức đề kháng nghiêm trọng.
Bị nhiễm trùng
Như chúng ta đã biết, sức đề kháng giống như là một lá chắn bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của các virus, vi khuẩn từ bên ngoài. Khi đề kháng yếu đi, dẫn đến suy giảm hệ miễn dịch, từ đó làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng. Một số các triệu chứng nhiễm trùng thường gặp như đau ngực, khó thở, đau bụng, tiêu chảy, thần kinh chậm chạp,vv… Tình trạng nhiễm trùng này cũng nguy hiểm hơn, khi thời gian ủ bệnh ngắn, tần suất cao và mức độ cũng nặng hơn, khiến cơ thể suy yếu nhanh chóng.
Mệt mỏi, ủ rũ
Trường hợp những người lớn tuổi trong gia đình bạn như ông bà, cha mẹ hay bị mệt mỏi, thiếu sức sống, không có sức lực thì có thể đó là bởi sức đề kháng đã yếu đi. Đây cũng là một dấu hiệu dễ nhận biết hệ miễn dịch suy giảm. Nếu phát hiện tinh thần bỗng dưng trở nên suy nhược, ủ rũ thì cần tìm cách tăng cường đề kháng ngay, để người thân lấy lại sự vui vẻ, minh mẫn.
Dễ bị cảm lạnh
Khi hệ miễn dịch bị phá vỡ, sức đề kháng yếu đi vô tình tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, vi trùng xâm nhập vào cơ thể, từ đó có thể gây ốm, cảm lạnh hoặc cảm cúm. Đây là những bệnh lý thường gặp ở những người già, có sức khỏe yếu. Thời tiết giao mùa chính là lúc mà những người lớn tuổi lại hay có xu hướng bị cảm, đó có thể là do những đợt gió mùa hoặc là nhiệt độ thay đổi đột ngột.
Dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn
Các tác nhân bên ngoài như bụi bẩn, khói thuốc lá, không khí ô nhiễm dễ khiến chúng ta, nhất là những người già mắc một số bệnh nhiễm khuẩn như lao, viêm phổi, viêm phế quản, viêm xoang. Đó là lý do sức đề kháng kém, cơ thể không thể chống chọi với các yếu tố gây hại bên ngoài, dẫn đến bị nhiễm khuẩn và bệnh cũng tái đi tái lại nhiều lần.
Tiêu hóa kém
Đề kháng yếu kéo theo chức năng tiêu hóa cũng giảm sút đi. Khi đó, vấn đề hấp thụ và tiêu hóa thức ăn ở người miễn dịch suy giảm cũng kém hơn người bình thường. Đặc biệt, khi ăn phải thức ăn bị ôi thiu rất dễ dẫn đến tiêu chảy, nôn ói. Nếu để tình trạng này kéo dài, cơ thể không chỉ suy nhược mà hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, rất khó điều trị.
Cách để tăng cường sức đề kháng ở người lớn tuổi
Chú ý nhiều hơn đến sức khỏe bản thân
Ở độ tuổi 50 trở đi, con người bắt đầu xuất hiện nhiều bệnh lý hơn, việc điều trị cũng khó khăn và lâu phục hồi hơn so với người trẻ. Nếu bản thân mắc bất kỳ bệnh lý nào, như đái tháo đường, viêm khớp, tim mạch, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để có phương pháp chữa trị tốt nhất. Hiểu rõ và kiểm soát tốt bệnh lý của chính mình là điều cơ bản để cơ thể luôn được khỏe mạnh.
Ngủ đủ giấc mỗi đêm
Ngủ là nhu cầu thiết thực của cơ thể và ngủ đủ giấc sẽ giúp ngăn chặn các tế bào bị tổn hại và suy yếu. Có thể thấy, một giấc ngủ sâu được xem như liều thuốc quý giá, giúp tinh thân trở nên thoải mái, cơ thể cũng mau chóng phục hồi và khỏe khoắn hơn. Việc thiếu ngủ không chỉ làm cho cơ thể mệt mỏi, thiếu sức sống mà còn khiến dễ mắc các bệnh như giảm trí nhớ, đột quỵ, đặc biệt là ở những người cao tuổi.
Những người lớn tuổi thường rất khó ngủ, ngủ trằn trọc, không sâu giấc. Vì thế, để tạo giấc ngủ ngon và sâu, không gian phòng ngủ cần thông thoáng, sạch sẽ. Bên cạnh đó, cũng cần tránh gió lùa trực tiếp cũng như hạ nhiệt độ máy lạnh quá cao hoặc quá thấp. Điều này cũng vô tình gây khô đường hô hấp, từ đó làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
Loại bỏ sự căng thẳng
Bạn có biết, căng thẳng chính là kẻ thù của cơ thể bạn, cụ thể việc để bản thân chịu căng thẳng trong suốt một khoảng thời gian dài vô tình làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể. Từ đó, tạo áp lực rất lớn cho cơ thể, đồng thời gây ra một loạt các điều có hại như rối loạn ăn uống, giấc ngủ kém.
Cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn
Chế độ dinh dưỡng là một yếu tố quan trọng đối với sức khỏe của mỗi người, một chế độ ăn uống đủ đầy, đa dạng sẽ giúp tăng sức đề kháng ở người lớn tuổi. Trong các bữa ăn, cần tuân thủ nguyên tắc ăn đúng, đủ và cân đối. Cụ thể, ăn đủ đạm, đường bột, hạn chế các chất béo.
Đặc biệt, muốn hệ tiêu hóa hoạt động tốt, cần tăng cường các loại thực phẩm chứa vitamin A, C, D, E cùng các khoáng chất cần thiết như kẽm, selen và sắt. Nếu làm được những điều này, những người lớn tuổi không chỉ có một sức khỏe tốt mà còn ít có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.
Bổ sung thêm nhiều chất xơ giúp tăng đề kháng hiệu quả
Song song với việc xây dựng chế độ ăn cân đối, đủ chất thì bạn cần tăng cường thêm chất xơ trong bữa ăn để tăng đề kháng. Chất xơ không chỉ hỗ trợ quá trình tiêu hóa, ngừa táo bón mà còn giúp điều hòa hệ vi khuẩn đường ruột, thông qua việc tạo điều kiện phát triển các vi khuẩn có lợi. Bên cạnh đó, cung cấp đủ chất xơ trong mỗi bữa ăn cũng giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh, nâng cao hệ miễn dịch tự nhiên.
Bạn có thể bổ sung chất xơ cho người thân yêu của mình bằng cách đưa vào thực đơn các loại thực phẩm như trái cây, rau củ cùng các loại đậu, hạt. Chúng không chỉ chứa hàm lượng dinh dưỡng cao mà còn đóng vai trò như một chất chống oxy hóa cực kỳ hiệu quả. Từ đó tạo ra hàng rào miễn dịch, chống chọi là các mầm bệnh.
Uống đủ nước, không sử dụng đồ uống có cồn
Những người lớn tuổi, đặc biệt là người già thường có thói quen uống một chút rượu để làm ấm người, có thể là rượu gừng hoặc rượu thuốc. Tuy nhiên, theo các bác sĩ dinh dưỡng, rượu gây giãn tĩnh mạch, rất nguy hiểm khi đi ra ngoài. Nếu uống liên tục trong thời gian dài, người già dễ bị suy kiệt, cơ thể mệt mỏi, dễ mất cân bằng. Nếu muốn giữ ấm cơ thể hay phòng bệnh, nên chuyển sang uống trà gừng, ăn thêm tỏi.
Rèn luyện thể thao, nâng cao sức khỏe
Càng về già, sức khỏe càng giảm suốt, xương khớp bị lão hóa nhanh chóng. Do đó, những người lớn tuổi, đặc biệt là người già, thường được các bác sĩ khuyên nên thường xuyên vận động, nếu không dễ mắc phải nhiều căn bệnh nguy hiểm và giảm tuổi thọ. Vận động đều đặn mỗi ngày làm lưu thông máu huyết, từ đó cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa nhiều bệnh lý như teo cơ, thoái hóa khớp, loãng xương, béo phì,vv…
Đối với người lớn tuổi, việc rèn luyện thể thao không đòi hỏi kỹ năng hay yêu cầu quá cao như người trẻ. Việc rèn luyện đơn giản chỉ là đi bộ, thực hiện các động tác hoặc các bài tập thể dục đơn giản. Để giảm nguy cơ bị đột tử hoặc các biến chứng nguy hiểm, bạn cần lắng nghe cơ thể cũng như có một chế độ tập luyện phù hợp. Hơn hết, vẫn nên khuyến khích mọi người nên tìm đến các không gian thoáng đãng, nơi có không khí trong lành để luyện tập.
Top những thực phẩm giúp tăng cường đề kháng tự nhiên
Theo các chuyên gia đầu ngành, biện pháp đơn giản, hiệu quả nhất để tăng đề kháng là thông qua đường ăn uống. Mặc dù có khả năng cung cấp các chất dinh dưỡng mà cơ thể dễ bị thiếu hụt như vitamin, đạm, khoáng chất tuy nhiên thuốc hay các loại thực phẩm chức năng không hẳn là tốt hoàn toàn. Trong một số trường hợp như lạm dụng, sai chỉ định có thể gây ra một số các tác dụng phụ, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó, với những người lớn tuổi nên tự chủ động bổ sung các loại thực phẩm được cho là tốt cho sức khỏe sau.
Trái cây họ cam, quýt
Không chỉ có hương vị ngọt thơm, các loại trái cây họ cam, quýt còn chứa lượng lớn vitamin C rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt là tăng đề kháng, miễn dịch cơ thể. Những loại trái cây như cam, quýt, chanh, bưởi có khả năng chống nhiễm trùng, thông qua việc sản xuất các tế bào bạch cầu. Để duy trì sức khỏe tốt, bạn nên ăn những loại trái cây này mỗi ngày, với liều lượng là 75mg cho nữ và 90mg cho nam.
Ớt chuông đỏ
Có thể bạn chưa biết, ớt chuông đỏ chứa hàm lượng vitamin C cao gấp 3 lần cao. Bên cạnh đó, loại quả này còn cung cấp lượng sắt, vitamin A, B6 dồi dào, chúng không chỉ tốt cho mắt, giúp đẹp da mà còn có khả năng đốt cháy calo, chống ung thư hiệu quả. Đặc biệt, nhờ vitamin C có trong ớt chuông đỏ còn đem đến cho bạn một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh cũng như collagen tốt cho da và xương khớp.
Bông cải xanh
Bông cải xanh được biết đến là một loại rau củ có chứa hàm lượng vitamin và khoáng chất cực cao, cùng nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa khác. Theo một nghiên cứu vào năm 2014, loại thực phẩm này có công dụng kháng viêm cực kỳ hiệu quả, điều này xuất phát từ chất sulforaphane, một chất chống oxy hóa có khả năng làm giảm các dấu hiệu viêm. Để bảo toàn được 100% các dưỡng chất có trong bông cải xanh, chúng ta cần hấp chín nó thay vì xào hay nấu súp.
Tỏi
Tỏi không chỉ là gia vị quen thuộc mà còn được xem như thực phẩm có thể giúp chống lại một số bệnh thường gặp như cúm, viêm đường hô hấp, tiểu đường và mỡ máu. Trong tỏi có chứa nhiều tinh dầu cùng hoạt chất allicin có khả năng sát trùng, chống viêm nhiễm hiệu quả. Đặc biệt, chất allicin được nghiên cứu là có công dụng trong việc tăng cường hệ miễn dịch.
Cải bó xôi
Đây là một loại rau nằm trong top thực phẩm chứa hàm lượng vitamin C cực cao, ngoài ra còn có beta carotene và chất chống oxy hóa. Đây là bộ đôi cực kỳ hữu hiệu trong việc làm tăng khả năng chống nhiễm trùng của hệ miễn dịch. Để cải bó xôi giữ trọn được hàm lượng dinh dưỡng vốn có, khi chế biến chỉ nên hấp hoặc luộc sơ, tránh nấu quá chín kỹ.
Tăng đề kháng cho người lớn tuổi và những điều cần lưu ý
Hiện nay, nhiều người trẻ thường có xu hướng tìm mua các loại vitamin, thực phẩm chức năng cho ông bà, cha mẹ sử dụng với mục đích tăng cường sức đề kháng, tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần biết, các loại thực phẩm chức năng chỉ đem đến hiệu quả khi sử dụng đúng cách. Đôi khi, một số loại thực phẩm khi kết hợp với thuốc điều trị, có thể gây nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Ví dụ như warfarin (thuốc kê đơn), sâm, aspirin (thuốc không kê đơn), vitamin E có thể làm giảm đông máu, nếu dùng cùng lúc có thể dẫn đến việc chảy máu dạ dày.
Trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào, cần tìm hiểu kỹ về thành phần để lựa chọn đúng sản phẩm phù hợp với tình trạng bệnh. Ví dụ, nếu người bệnh đang bị đái tháo đường thì không nên sử dụng loại có chứa đường, vì điều này sẽ khiến lượng đường huyết tăng cao. Hoặc nếu người lớn nhà bạn thường xuyên bị các vấn đề về hô hấp, ví dụ như ho hoặc viêm phế quản cấp, nên hướng đến lựa chọn các loại thực phẩm chức năng có công dụng hỗ trợ hô hấp.
Chỉ nên bổ sung vitamin trong trường hợp những người lớn tuổi có cơ thể gầy gò, ốm yếu, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, cần sử dụng đúng liều lượng, không quá ít hay quá nhiều đồng thời phải phù hợp với từng lứa tuổi. Tốt nhất, trước khi dùng nên hỏi ý kiến của bác sĩ.
Vì hệ tiêu hóa của người già không còn hoạt động tốt như khi còn trẻ tuổi. Do đó, bạn có thể giúp họ bổ sung các vitamin, khoáng chất bằng các sản phẩm sữa dinh dưỡng. Khi đó, các dưỡng chất trong sữa sẽ dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn. Từ đó, giúp chúng ta ăn ngon, ngủ ngon, giảm mệt mỏi và tăng cường đề kháng.
Với những người lớn tuổi, một sức khỏe tốt, đề kháng khỏe chính là bức tường miễn dịch hoàn hảo nhất để chống chọi với bất cứ tác nhân nào. Ở độ tuổi này, khi cơ thể đã bắt đầu lão hóa, hệ miễn dịch suy yếu thường rất dễ bị bệnh, đặc biệt là vào thời điểm giao mùa. Việc tăng cường sức đề kháng phải khẳng định là cần thiết và quan trọng, nên quan tâm đến càng sớm càng tốt. Tìm hiểu và kịp thời áp dụng những phương pháp cũng như các sản phẩm hỗ trợ cũng là cách để bạn thể hiện sự yêu thương, quan tâm đến những người lớn tuổi trong gia đình mình.