Cả trà xanh và trà đen đều là những loại trà phổ biến nhất và cũng là loại thức uống được nhiều người yêu thích nhất. Mặc dù được sản xuất cùng một loại cây, sở hữu nhiều đặc tính và lợi ích về sức khỏe giống nhau nhưng cả hai đều là những loại trà riêng biệt. Qua những thông tin hữu ích được đưa ra dưới đây, bài viết sẽ giúp bạn so sánh trà đen và trà xanh khác nhau ở điểm nào, lĩnh vực ứng dụng cũng như loại nào tốt hơn. 

Phân biệt trà đen và trà xanh

Trà đen là gì?

Trà đen là loại trà được làm từ lá của một loại cây có tên là Camellia sinensis, còn được gọi là hồng trà hoặc trà đỏ. Loại trà này có chứa caffeine cũng như chất kích thích và chất chống oxy hóa nhất định. Vì trải qua quá trình oxy hóa biến màu sắc của lá từ xanh sang màu nâu hoặc đen sẫm nên trà đen thường có màu đen hoặc nâu. Có thể hiểu, nó là một loại trà được oxy hóa hoàn toàn. 

So với các loại trà khác, trà đen có hương vị đậm hơn và màu sắc cũng đậm hơn, bởi nhờ trải qua quá trình oxy hóa nhiều hơn. Tùy thuộc vào khu vực trồng mà trà đen có nhiều loại khác nhau, chẳng hạn như Assam, Darjeeling, Ceylon, Blends

Trà xanh là gì?

Hay còn có tên gọi khác là lục trà, loại trà này không phải trải qua quá trình oxy hóa như trà đen. Khi pha với nước, trà sẽ cho màu xanh lục tươi sáng hoặc xanh vàng, vị hơi chát, một số trà khác có vị ngọt. 

Cũng giống như trà đen, tùy thuộc vào điều kiện môi trường cũng như quy trình xử lý mà trà xanh có nhiều loại khác nhau. Trong đó, có nhiều loại được yêu thích như Sencha, Gyokuro, Tencha, Matcha, Funmatsucha, Shincha, Bancha,vv…

Điểm giống nhau giữa trà đen và trà xanh

Mặc dù trà đen và trà xanh là những loại trà khác nhau nhưng chúng được cho là mang lại một số lợi ích sức khỏe giống nhau. Cả hai đều chứa polyphenol, một hợp chất có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm tuyệt vời. Do đó, bạn có thể sử dụng trà đen hoặc trà xanh để:

Tác dụng chống oxy hóa: Cả trà đen lẫn trà xanh đều giàu chất chống oxy hóa, chẳng hạn như catechin (trong trà xanh) và theaflavins và thearubigins (trong trà đen). Những chất chống oxy hóa này có thể làm giảm căng thẳng, cụ thể là chống lại các gốc tự do tấn công tế bào và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. 

Hàm lượng caffein: Nếu bạn đang tìm cách để tăng cường năng lượng, không gì tuyệt vời hơn là thưởng thức một tách trà xanh hoặc trà đen. Chính tinh chất caffeine có trong các loại trà này giúp tăng sự tỉnh táo và cải thiện khả năng tập trung, song lại không gây ra cảm giác bồn chồn hay lo lắng như khi uống cà phê. 

Giảm huyết áp cao: Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, các hợp chất flavonoid trong trà xanh và đen, bao gồm epicatechin gallate và epigallocatechin-3-gallate có thể làm giãn mạch máu. Nhờ vậy, uống trà thường xuyên có thể giúp điều chỉnh huyết áp cao. 

Giảm nguy cơ mắc bệnh tim: Theo nghiên cứu, uống cả trà đen và xanh đều có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tim. Theo đó, việc thỉnh thoảng uống trà xanh cũng giúp rất hiệu quả trong việc chống lại bệnh tim mạch vành.

Giảm cholesterol LDL: Cả trà đen lẫn trà xanh đều có thể làm giảm LDL hay còn gọi là cholesterol xấu. Theo đó, việc tích tụ quá nhiều cholesterol LDL có thể góp phần dẫn đến sự tích tụ chất béo trong động mạch, từ đó làm giảm lưu lượng máu, làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.  

Điểm khác nhau giữa trà đen và trà xanh

Về cách xử lý

Sự khác biệt lớn nhất giữa trà đen và trà xanh là cách chế biến và quá trình oxy hóa của mỗi loại. Nói một cách đơn giản, oxy hóa chỉ quá trình lá trà đã tiếp xúc với oxy trong một khoảng thời gian. Đó cũng là yếu tố tạo ra mùi vị và màu sắc đặc trưng của từng loại. 

Ngay sau khi được thu hoạch, lá trà xanh sẽ được đun nóng để ngăn chặn quá trình oxy hóa, thường bằng cách hấp hoặc nung trên chảo. Điều này đảm bảo cho trà xanh trải qua một quá trình oxy hóa tối thiểu để giữ được màu xanh tươi. Trong khi đó, trà đen sẽ được oxy hóa hoàn toàn sau khi thu hoạch. Vì vậy, từ màu xanh lá trà sẽ chuyển sang màu nâu hoặc màu đen. 

Về nguồn gốc

Cả trà đen và trà xanh đều được trồng ở những vùng khác nhau trên khắp châu Á và Ấn Độ. Trà đen chủ yếu được trồng ở Trung Quốc và Ấn Độ, với các giống trà nổi tiếng như Assam, Darjeeling và Golden Yunnan. Một số nước châu Á khác, chẳng hạn như Nepal và Việt Nam cũng sản xuất đặc sản trà đen. Trong khi đó, trà xanh lại được trồng phổ biến hơn ở Trung Quốc và Nhật Bản. 

Về lợi ích đối với sức khỏe

Trà xanh: So với trà đen, trà xanh có hàm lượng catechin polyphenol cao hơn hẳn, vốn là một chất chống oxy hóa. Theo đó, trà xanh được biết đến là nguồn cung cấp epigallocatechin-3-gallate (EGCG) tuyệt vời, một chất chống oxy hóa mạnh. Nhờ đó, chúng có khả năng bảo vệ cơ thể để chống lại các bệnh thoái hóa thần kinh do viêm, chẳng hạn như bệnh Alzheimer. 

Trà đen: Mặc dù cả trà đen lẫn trà xanh đều chứa caffeine nhưng hàm lượng caffein ở trà đen thường cao hơn, tùy vào phương pháp chế biến và pha chế. Do đó, trà đen có tác dụng tăng cường sự tỉnh táo rõ rệt hơn hẳn. Ngoài ra, việc uống từ 1-4 tách trà đen mỗi ngày còn có thể giúp chống trầm cảm, cải thiện sức khỏe xương khớp và tăng huyết áp. Đặc biệt, polyphenol và flavonoid cũng làm giảm stress oxy hóa, viêm nhiễm và ung thư. 

Về cách pha trà

Khi so sánh trà đen và trà xanh, ta thấy cách pha cũng là một sự khác biệt giữa chúng. Khi pha trà đen, cần sử dụng nước sôi ở nhiệt độ 212 độ F (100 độ C). Sau đó, trà cần được ngâm ủ từ 3-5 phút để tiết ra tinh chất. 

Trong khi đó, trà xanh lại được pha với nước ở nhiệt độ thấp hơn, thường là 175 độ (khoảng 80 độ C). Đối với một số loại trà xanh, chẳng hạn như các giống trà Nhật Bản, được trồng trong bóng râm như Gyokuro và Kabusecha, nên được pha ở mức thấp hơn, khoảng 140 độ (tức 60 độ C). Đối với trà xanh, nếu sử dụng nước quá nóng có thể làm cháy lá, dẫn đến vị đắng khó chịu. Thời gian ủ trà xanh cũng ngắn hơn trà đen, chỉ khoảng 1-2 phút. 

Về mùi vị

Không chỉ về hương vị, cả trà đen và trà xanh đều có sự khác biệt về cả hình thức bên ngoài. Trà đen sau khi pha có xu hướng tạo ra loại trà có màu đồng đỏ đậm đà, mùi vị cũng mạnh hơn, với hương vị của quả hạch, mạch nha, mật ong và gia vị. Vị của trà đen Ấn Độ đặc biệt đậm đà, trong khi trà đen được trồng ở Trung Quốc lại có xu hướng nhẹ hơn nhưng vẫn rất đậm đà. 

Ngược lại, trà xanh lại có xu hướng nhẹ nhàng và tinh tế hơn. Những loại trà này khi pha sẽ cho ra từ màu vàng nhạt đến màu xanh rêu đậm. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị trà nhẹ hơn, có thể thoảng thấy hương vị của hạt, cây cỏ hoặc hương đại dương. Mỗi loại trà xanh có nguồn gốc khác nhau cũng sẽ có hương vị khác nhau. Chẳng hạn như trà xanh Trung Quốc nhạt và dịu hơn, trong khi trà xanh Nhật Bản lại có màu xanh đậm và vị umami thơm ngon hơn. 

Mức độ caffeine

Dù cả trà đen và trà xanh đều chứa caffeine nhưng hàm lượng lại khác nhau ở từng loại. Trà đen thường sẽ có lượng caffeine cao, có thể bằng ½ tách cà phê. Trong khi đó, trà xanh có lượng caffeine thấp hơn, với hàm lượng chỉ bằng ½ so với trà đen. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp ngoại lệ, đó là giống trà xanh được trồng trong bóng râm có xu hướng chứa lượng caffeine cao hơn, trong khi một số loại trà đen đặc biệt như Wakoucha lại có lượng caffeine tương đối thấp. 

Trà xanh hay trà đen tốt hơn cho bạn?

Cả trà đen và trà xanh đều là những loại trà chứa nhiều thành phần tốt cho sức khỏe, tinh thần cũng như làn da của bạn. Vì vậy, rất khó để biết trà đen hay trà xanh tốt hơn. Để biết chọn loại trà nào, hãy lưu tâm đến sở thích về hương vị cũng như khả năng dung nạp caffeine của bạn. 

Nếu bạn đang tìm một loại trà giúp tăng năng lượng vào buổi sáng, hãy chọn uống một tách trà đen với chúng chứa nhiều caffein hơn trà xanh. Ngược lại, nếu bạn chỉ muốn bắt đầu một ngày mới thật nhẹ nhàng hoặc với những người nhạy cảm với caffein, hãy chọn trà xanh. 

Một số nghiên cứu đã chỉ rằng, cả trà đen và trà xanh đều có ảnh hưởng tích cực đến trọng lượng cơ thể cũng như sự phân bổ chất béo. Ví dụ, việc tiêu thụ nhiều trà xanh có thể giúp chống lại sự tích tụ mỡ bụng ở phụ nữ, trong khi uống trà đen lại có thể ức chế tăng cân. Tuy nhiên, để giảm cân bằng trà, bạn cần phải kết hợp với những thay đổi trong chế độ ăn uống cũng như lối sống. 

Sau khi so sánh trà đen và trà xanh, nhận thấy cả hai có nhiều điểm tương đồng hơn là sự khác biệt, nhất là các lợi ích mang lại. Vì vậy, dù chọn uống loại trà nào, vẫn yên tâm rằng bạn sẽ có được một tách trà thơm ngon, tốt cho sức khỏe. Nhờ chứa hàm lượng L- theanine 26 cao, một loại axit amin có tác dụng làm dịu và cải thiện tâm trạng cho cơ thể tốt hơn so với trà đen.