Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn: Kiểm soát các yếu tố nguy cơ, tránh biến chứng nguy hiểm
Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tim mạch, tinh thần và chất lượng cuộc sống nếu không được khắc phục hiệu quả.
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) là một rối loạn giấc ngủ đặc trưng bởi các đợt đóng một phần hoặc hoàn toàn đường hô hấp trên xảy ra trong khi ngủ dẫn đến ngừng thở (khoảng thời gian ngưng thở hoặc giảm thở hơn 10 giây). Người bệnh sẽ bị giảm độ bão hòa oxy hoặc thức giấc khi ngủ. Cá triệu chứng thường thấy là ngáy to, hơi thở bị gián đoạn, ngưng thở khi ngủ (được người khác phát hiện) và buồn ngủ quá mức vào ban ngày.
Mục lục
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn
Tình trạng tắc nghẽn đường hô hấp trên trong khi ngủ là kết quả của nhiều yếu tố phức tạp ảnh hưởng lẫn nhau, bao gồm sự suy giảm chức năng hô hấp liên quan đến giấc ngủ, các yếu tố thần kinh, yếu tố giải phẫu. Trương lực cơ ở đường hô hấp cũng rất quan trọng, khi trương lực cơ giảm sẽ làm xẹp đường hô hấp toàn phần hoặc một phần lặp đi lập lại. Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn thường xảy ra ở những người béo phì, giới tính nam và lớn tuổi.
Các nhóm yếu tố góp phần gây ra chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn gồm:
– Yếu tố giải phẫu
- Dị tật cằm nhỏ và cằm tụt sau
- Mặt dài
- Thiếu sản xương hàm dưới
- Phì đại VA và amidan
- Xương móng nằm ở vị trí thấp hơn bình thường
– Yếu tố nguy cơ không do giải phẫu
- Sự phân bố mỡ trung tâm
- Béo phì
- Tuổi cao
- Giới tính nam
- Tư thế ngủ nằm ngửa
- Mang thai
– Yếu tố bổ sung:
- Sử dụng rượu, bia
- Hút thuốc
- Sử dụng thuốc an thần và thuốc ngủ
– Các rối loạn y tế liên quan:
- Rối loạn nội tiết như đái tháo đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh to đầu chi, suy giáp,…
- Rối loạn thần kinh như đột quỵ, chấn thương tủy sống, bệnh nhược cơ,…
- Hội chứng Down
- Suy tim sung huyết
- Rung nhĩ
- Hội chứng giảm thông khí do béo phì.
Nếu không điều trị, ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể dẫn đến biến chứng
Ngưng thở khi ngủ có thể gây ra những hậu quả đáng kể về thần kinh, tim mạch và chuyển hóa. Trước hết, người bị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn sẽ buồn ngủ quá mức khi thức dậy, làm tăng nguy cơ gặp tai nạn khi điều khiển phương tiện giao thông, khó khăn trong công việc. Khả năng nhận thức cũng thường bị suy giảm, làm tăng nguy cơ bị chấn thương khi tham gia vận hành máy móc hoặc các hoạt động cần phải tập trung.

Chứng ngưng thở này cũng ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Không chỉ ảnh hưởng đến chính bản thân mà còn đến bạn tình khi ngủ chung vì phải chịu đựng tiếng ngáy lớn hoặc sự trằn trọc do giấc ngủ bị gián đoạn của người bệnh.
Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn còn có mối liên hệ với tình trạng tăng huyết áp. Người có huyết áp bình thường bị OSA sẽ có khả năng cao bị tăng huyết áp trong vòng 5 năm từ khi được chẩn đoán. Tinh trạng hạ oxy máu về đêm lặp đi lặp lại và giấc ngủ bị gián đoạn còn liên quan đến nguy cơ mắc phải các bệnh lý khác như suy tim, bệnh động mạch vành, rung nhĩ, rối loạn nhịp tim, bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa và đột quỵ.
Biến chứng chu phẫu có thể xảy ra với người bệnh OSA không được phát hiện vì khi gây mê ở mức độ vừa phải hoặc gây mê đường toàn thân sẽ làm tăng nguy cơ tắc nghẽn đường thở. Do đó, người có chẩn đoán mắc OSA cần thông báo cho bác sĩ gây mê trước khi thực hiện bất kỳ loại phẫu thuật nào và nên được thở áp lực dương liên tục (CPAP) khi dùng thuốc trước phẫu thuật và trong quá trình hồi phục.
Điều trị, phòng ngừa chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn
Việc điều trị chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn sẽ giúp giữ cho đường thở được thông thoáng, không để hơi thở bị gián đoạn trong quá trình ngủ sâu giấc. Tùy theo mức độ tắc nghẽn đường hô hấp trên mà người bệnh sẽ có kế hoạch điều trị phù hợp.
Với những người bị OSA nhẹ thì thay đổi lối sống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng đáng kể, bao gồm:
- Tránh uống rượu, bia, hút thuốc, sử dụng thuốc an thần hoặc thuốc ngủ
- Thay đổi tư thế nằm ngủ, không nên nằm ngửa
- Giảm cân, duy trì cân nặng khỏe mạnh
Khi tắc nghẽn đường thở ở mức độ trung bình đến nặng, người bệnh OSA có thể điều trị bằng:
- Sử dụng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP)
- Đeo dụng cụ trong miệng
- Phẫu thuật để mở rộng đường thở hoặc kích thích thần kinh các cơ đường thở
Mục tiêu của việc điều trị là làm giảm tình trạng tắc nghẽn, xóa bỏ các triệu chứng ngưng thở khi ngủ, giảm các cơn thiếu oxy máu và ngủ gián đoạn, khôi phục lại chất lượng giấc ngủ, tránh ngạt từng đợt.

Những bệnh nhân chỉ ngáy mà không có triệu chứng nào khác hoặc nguy cơ tim mạch có thể khắc phục bằng cách tăng cường thể lực, giảm cân, cải thiện thói quen ngủ và điều trị dị ứng mũi. Việc này cũng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và phòng ngừa chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn liên quan đến các yếu tố nguy cơ như béo phì, lối sống thiếu lành mạnh. Cùng với đó, bạn có thể sử dụng thêm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Clearwayz để tăng khả năng làm thông thoáng đường thở, làm giãn các cơ đường thở, hỗ trợ sức khỏe của xoang và phổi, giảm dị ứng hô hấp.
Thành phần hoạt chất của Clearwayz có các axit amin thiết yếu, đặc biệt là L-Arginine giúp cơ thể sản sinh oxit nitric nội sinh giúp duy trì sự co bóp, lưu thông máu đến nhiều cơ quan trong cơ thể cũng như duy trì sức khỏe đường thở. Ngoài ra, L-cystein cùng các chiết xuất dược liệu, choline có khả năng chống oxy hóa, tăng cường vận chuyển chất nhầy ra khỏi đường hô hấp cũng góp phần giữ cho đường thở thông thoáng, tăng cường đề kháng hô hấp. Đáng chú ý, công thức hỗn hợp độc quyền Targeted Cellular còn làm tối ưu khả năng hấp thu các hoạt chất ở hàm lượng nhỏ đến đúng các tế bào hô hấp.
Clearwayz cũng được dùng như một giải pháp hỗ trợ cho người bị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) bên cạnh phương pháp thở áp lực dương liên tục (CPAP). Sản phẩm này giúp tăng cường, phục hồi mức oxit nitric đã cạn kiệt ở người bệnh để giúp làm giãn các cơ đường hô hấp, giúp đường thở thông tháng hơn. Từ đó, người bệnh cũng giảm bớt nguy cơ gặp phải các biến chứng lâu dài do OSA gây nên. Liều dùng khuyến cáo là uống 2 vên/ lần/ ngày trước khi ngủ trong ít nhất 2 tuần, sau đó có thể uống liều duy trì với 1 viên/ lần/ ngày trước khi ngủ trong 2 – 3 tháng.
* Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Nguồn tham khảo
- Obstructive Sleep Apnea https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459252/ Ngày truy cập 27/8/2025
- Obstructive Sleep Apnea (OSA) https://www.msdmanuals.com/professional/pulmonary-disorders/sleep-apnea/obstructive-sleep-apnea-osa Ngày truy cập 27/8/2025
- Obstructive sleep apnea – adults https://medlineplus.gov/ency/article/000811.htm Ngày truy cập 27/8/2025
- Obstructive Sleep Apnea https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24443-obstructive-sleep-apnea-osa Ngày truy cập 27/8/2025