Chế độ ăn uống của người bị Sỏi thận: nên và không nên ăn uống gì?
Để đạt hiệu quả tốt nhất, ngoài dùng thuốc, các bác sĩ thường yêu cầu người bệnh tự thực hiện một số bước để điều trị sỏi thận và ngăn ngừa chúng quay trở lại. Trong đó, chế độ ăn uống là một yếu tố quan trọng, có thể làm bệnh thuyên giảm hoặc cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Vậy, sỏi thận nên ăn uống gì và không nên ăn uống gì?
Mục lục
Chế độ ăn uống ảnh hưởng gì đến người bị sỏi thận?
Có quá nhiều khoáng chất hoặc muối trong nước tiểu, khi chúng kết hợp với nhau và lắng đọng lại sẽ tạo thành sỏi cứng. Những viên sỏi này khi phát triển lớn dẫn sẽ gây ra đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh nếu không được điều trị. Những viên sỏi này thường phát triển ở đường tiết niệu, thận, niệu quản và bàng quang.
Sỏi thận hình thành và phát triển do nhiều lý do, trong đó chế độ ăn uống và tình trạng bệnh lý đóng vai trò quan trọng nhất. Một chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý sẽ giúp ngăn chặn sỏi thận cũng như cản trở sự tiến triển của sỏi thận. Một số loại thực phẩm có thể là cần thiết cho sự phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần cho người bình thường, song nó lại ảnh hưởng tiêu cực đến người bị sỏi thận.
Sỏi thận xảy ra một phần đến từ các thói quen trong ăn uống hằng ngày. Vì vậy, để phòng ngừa cũng như hỗ trợ điều trị bệnh lý này, cần đặc biệt chú tâm đến chế độ ăn uống. Theo đó, người bệnh cần tìm hiểu sỏi thận nên ăn uống gì và không nên ăn uống gì để từ đó thực hiện theo. Đối với những trường hợp sỏi nhẹ, việc điều chỉnh chế độ ăn là đủ để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và giúp người bệnh mau khỏi hơn.
Những người bị sỏi canxi nên ăn gì và uống gì?
Theo các bác sĩ, chế độ ăn uống và sỏi canxi có một mối liên quan mật thiết. Nếu bạn bị sỏi canxi, cần tuân theo những hướng dẫn như sau:
Uống nhiều nước lọc
Những người bị sỏi thận nên uống ít nhất 2 lít nước (tương đương 8 cốc) và lý tưởng nhất là 3 lít (12 cốc) mỗi ngày. Khi trời nóng hoặc bạn làm việc trong môi trường ấm nóng, cần uống nhiều nước hơn vì khi càng đổ mồ hôi nhiều thì nước tiểu trong cơ thể bạn càng ít đi.
Nước trái cây và trà
Ngoài nước lọc, có thể bổ sung thêm một số loại nước khác, gồm cả nước ép trái cây lẫn nước trà. Mỗi loại nước sẽ mang đến những công dụng riêng biệt. Cụ thể, nước chanh chứa citrate, giúp hòa tan sỏi thận, nước ép nho chứa chất chống oxy, giúp đào thải độc tố, nước cam ép chứa citrate, giúp ngăn ngừa sỏi thận. Trong khi đó, trà lưu giúp giảm axit trong nước tiểu, hỗ trợ thải độc, trà gừng giúp chống viêm, kháng khuẩn, trà húng quế giúp phá hủy sỏi thận.
Kiêng một số loại thực phẩm
Nếu bị thận, hãy ăn ít muối nhất có thể, tất nhiên vẫn đảm bảo lượng mỗi cần thiết cho cơ thể. Một số loại thực phẩm như đồ ăn Trung Quốc và Mexico, nước ép cà chua, thực phẩm đóng hộp và thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều muối. Vì vậy, hãy tìm những sản phẩm có lượng muối thấp hoặc không có muối để sử dụng.
Mỗi ngày chỉ nên ăn từ 2-3 khẩu phần thực phẩm có nhiều canxi như sữa, phô mai, sữa chua, hàu và đậu phụ. Đặc biệt, không dùng thêm canxi hoặc vitamin D trừ khi bác sĩ điều trị sỏi thận của bạn khuyên dùng.
Trong trường hợp bị sỏi canxi oxalat, người bệnh cũng cần hạn chế thực phẩm chứa nhiều oxalat. Bao gồm một số loại thực phẩm sau:
- Trái cây: Đại hoàng, nho, salad trái cây đóng hộp, dâu tây và nho Concord.
- Rau: Củ cải, tỏi tây, bí mùa hè, khoai lang, rau bina, súp cà chua.
- Đồ uống: Một số loại trà và cà phê hòa tan
- Các thực phẩm khác như bột kiều mạch, đậu phụ, các loại hạt và sô cô la
- Những người bị sỏi Canxi
Những người bị sỏi axit uric nên ăn gì và uống gì?
Nếu bạn đang bị sỏi axit uric, cần tránh xa những thực phẩm như sau: rượu bia, cá cơm, măng tây, men làm bánh hoặc men bia, súp lơ, nước sốt, cá trích, các loại đậu (đậu khô và đậu Hà Lan), nấm, dầu, thịt nội tạng (gan, thận và lá lách), rau chân vịt. Cùng với đó là các thực phẩm và đồ uống có đường, đặc biệt là thực phẩm có si rô bắp có hàm lượng fructose cao.
Cạnh đó, người bệnh cần thực hiện theo kế hoạch ăn kiêng lành mạnh, chủ yếu có rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt cũng như các sản phẩm từ sữa ít béo. Điều này sẽ góp phần giúp giảm độ axit trong nước tiểu và từ đó giảm nguy cơ hình thành sỏi axit.
Ngoài ra, trong chế độ ăn uống của người bị sỏi axit uric cần chú ý một số điều. Chẳng hạn như không ăn quá 3 oune (85 gram) thịt trong mỗi bữa ăn, tránh các thực phẩm béo như nước sốt salad, kem và thực phẩm chiên rán. Cạnh đó, nên ăn đủ carbohydrate, uống nhiều nước chanh và cam để ngăn cản hình thành sỏi thận. Đặc biệt, uống nhiều nước và giảm cân từ từ.
Một số nguyên tắc ăn uống khác dành cho người mắc sỏi thận
Đối với từng loại sỏi khác nhau, người bệnh sẽ được các bác sĩ chỉ định lựa chọn các chế độ ăn uống khác nhau. Tuy nhiên, ngoài những yêu cầu riêng biệt đó, những người bị sỏi thận cần nắm rõ một số nguyên tắc khác trong ăn uống. Cụ thể như sau:
- Ăn nhiều canxi: Mặc dù canxi có thể gây ra hình thành sỏi canxi nhưng cơ thể bạn vẫn cần bổ sung đủ lượng canxi cần thiết. Theo lượng canxi thấp, nồng độ oxalate sẽ tăng lên. Theo đó, tốt nhất là bạn nên lấy canxi từ thực phẩm thay vì các thực phẩm bổ sung vì những chất này có liên quan đến việc tạo sỏi. Nguồn canxi tốt gồm sữa, sữa chua, phô mai. Nguồn canxi dành cho người ăn chay gồm các loại đậu, đậu phụ, rau xanh đậm, các loại hạt, mật mía.
- Bổ sung vitamin D mỗi ngày: Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ nhiều canxi hơn. Loại vitamin này được tìm thấy trong một số loại cá béo như cá hồi, nấm và pho mát.
- Giảm lượng protein động vật: Một số nguồn đạm, chẳng hạn như thịt đỏ, thịt lợn, thịt gà, thịt gia cầm và trứng, làm tăng lượng axit uric cơ thể bạn sản xuất. Việc ăn một lượng lớn protein cũng làm giảm một chất hóa học trong nước tiểu gọi là citrate, có khả năng ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận. Thay vào đó, bạn có sự lựa chọn khác bao gồm quinoa, đậu phụ, hummus, hạt chia và sữa chua Hy Lạp.
- Tránh bổ sung vitamin C liều cao: Chỉ nên dùng 60mg vitamin C/ ngày dựa theo lượng tham khảo chế độ ăn uống của Hoa Kỳ. Lượng dư thừa 1000mg/ ngày trở lên có thể tạo ra nhiều oxalate trong cơ thể.
- Tránh uống Soda: Soda được cho là chứa rất nhiều các hóa chất không tốt cho sức khỏe, gồm đường tẩy trắng đã qua chế biến, axit photphoric, caffeine và xi rô ngô. Trong khi xi rô ngô có hàm lượng fructose cao có thể chuyển hóa thành oxalate và tăng bài tiết axit uric và canxi, làm hình thành sỏi thận thì axit photphoric lại là thủ phạm tạo ra môi trường axit trong thận, tạo điều kiện cho sỏi thận dễ dàng hình thành. Ngoài ra, nhiều loại soda có chứa caffeine, là chất lợi tiểu, gây mất nước mãn tính, là yếu tố nguy cơ phổ biến nhất dẫn đến sỏi thận.
Theo các chuyên gia, sỏi thận có thể được kiểm soát nếu có sự chăm sóc y tế phù hợp. Theo đó, một chế độ ăn uống tốt sẽ chứa đủ lượng nước, canxi, kali và hàm lượng natri và oxalat thấp hơn. Tuy nhiên, để biết bị sỏi thận nên ăn uống gì và không nên ăn uống gì, người bệnh cần kiểm tra để biết chính xác loại sỏi mình đang mắc phải để nhận được ý kiến tư vấn phù hợp từ phía bác sĩ.