Chẩn đoán mãn kinh: biểu hiện, cách phòng ngừa
Mãn kinh được biết đến là một hiện tượng sinh lý bình thường, xuất hiện ở phụ nữ từ độ tuổi 45-55. Lúc này, cơ thể phụ nữ có nhiều sự biến đổi về nội tiết cũng như tâm sinh lý, ảnh hưởng đến sức khỏe, sắc đẹp và hạnh phúc. Vậy, việc chẩn đoán mãn kinh được tiến hành dựa theo những yếu tố nào, các biểu hiện của mãn kinh ra sao? Hãy cùng tìm hiểu để kịp thời ngăn chặn các bệnh lý liên quan đến mãn kinh và tiền mãn kinh.
Mục lục
Mãn kinh là gì?
Mãn kinh được hiểu là một vấn đề sinh lý bình thường ở nữ giới, khi họ bất ngờ mất kinh trong 12 chu kỳ liên tiếp. Nguyên nhân đến từ việc nồng độ hoóc môn nội tiết Estrogen suy giảm. Lúc này, buồng trứng hầu như ngừng rụng trứng vĩnh viễn, chấm dứt thời kỳ kinh nguyệt và không thể mang thai được nữa.
Thông thường, mãn kinh có ở độ tuổi từ 45-55, nếu trước 40 được gọi là mãn kinh sớm và sau 55 được gọi là mãn kinh muộn. Theo đó, tiền mãn kinh là giai đoạn kéo dài từ 2-5 năm trước mãn kinh, khi hoạt động của buồng trứng bắt đầu giảm và các biểu hiện lâm sàng đầu tiên của mãn kinh dần xuất hiện.
Chẩn đoán mãn kinh theo những tiêu chí nào?
Việc chẩn đoán mãn kinh thường dựa trên sự lâm sàng, khi một người phụ nữ trước đó vẫn đang có kinh đều mỗi tháng, bỗng nhiên không có kinh trong 12 chu kỳ liên tiếp.
Nếu như một người phụ nữ còn trẻ, dưới 40 tuổi mà không có kinh liên tiếp trong 12 tháng, hoặc là một người đã cắt bỏ tử cung, xuất hiện các triệu chứng của mãn kinh thì có thể thực hiện chẩn đoán. Khi đó, họ cần làm một số các xét nghiệm, mục đích để định lượng nội tiết buồng trứng và tuyến yến.
Nếu như FSH ≥ 40 mIU/ml và Estradiol thấp, dưới khoảng 50 pg/l thì có thể đã mãn kinh. Theo đó, chỉ số FSH thể hiện tình trạng của nang trong buồng trứng, báo hiệu thời gian rụng trứng. Việc xét nghiệm FSH cùng với một số các xét nghiệm khác sẽ xác định được ai đó đang trong thời kỳ mãn kinh hay không.
Nguyên nhân dẫn đến mãn kinh là gì?
Mãn kinh là một quá trình mà bất cứ người phụ nữ nào cũng đều phải trải qua. Thông thường, mãn kinh là tự nhiên, tuy nhiên nó cũng xuất phát từ việc một người phụ nữ đã tiến hành cắt bỏ hai buồng trứng trước đó, do bệnh lý hoặc xạ trị. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra tiền mãn kinh – mãn kinh.
Tuổi tác: Tương tự như mãn dục nam, tuổi tác là yếu tố chính dẫn đến các hội chứng mãn kinh ở nữ giới. Một người phụ nữ bình thường trong cuộc đời của họ sẽ trải qua các giai đoạn gồm dậy thì, sinh nở và mãn kinh. Mãn kinh gồm tiền mãn kinh, trong mãn kinh và sau mãn kinh.
Ngoài ra, một số trường hợp mãn kinh không phải vì tuổi tác nó nó đến từ các nguyên nhân khác. Cụ thể như sau:
Phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Đối với một người phụ nữ, nếu họ có tiền sử cắt bỏ tử cung, một phần hoặc toàn bộ buồng trứng thì có nguy cơ bị mãn kinh sớm.
Xạ trị và hóa trị: Việc thực hiện các liệu pháp để điều trị ung thư gồm xạ trị, hóa trị cũng có thể gây mãn kinh ở nữ giới.
Ngoài những nguyên nhân chính trên, các yếu tố có thể liên quan đến mãn kinh có thể đến từ di truyền, cụ thể là gia đình có mẹ, chị gái bị mãn kinh sớm. Ngoài ra, người bị mắc các bệnh lý như rối loạn chuyển hóa (tiểu đường, mỡ máu), rối loạn miễn dịch hoặc người có tiền sử uống rượu, thuốc lá, chất kích thích cũng có nguy cơ dẫn đến mãn kinh.
Những triệu chứng thường gặp của hội chứng mãn kinh
Kinh nguyệt không đều
Đây chính là biểu hiện nhận biết mãn kinh dễ thấy và phổ biến nhất, khi chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể dừng đột ngột, hoặc ít đi và nhiều hơn rồi ngừng. Sự thay đổi cũng có thể là những dấu hiệu đầu tiên cho thấy một người phụ nữ đang bước vào tuổi mãn kinh.
Cơ thể bốc hỏa
Phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh thường có dấu hiệu rối loạn vận mạch, với biểu hiện thường gặp nhất đó là những cơn bốc hỏa đột ngột. Khi đó, bạn cảm thấy nóng bừng lên ở vùng mặt, cổ và ngực. Hiện tượng này kéo dài đến vài phút, hoặc có khi chỉ vài giây, đi kèm với đó là việc toát mồ. Những triệu chứng này thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi đang stress, có thể kéo dài từ 6 tháng cho đến vài năm.
Vã mồ hôi đêm
Triệu chứng này có thể đi kèm với các cơn bốc hỏa, nhưng có khi là đơn lẻ. Hiện tượng này có thể khởi nguồn từ việc vùng dưới đồi ở não có những sự thay đổi, khiến nó đọc sai lệch thông tin và cơ thể phải điều hòa nhiệt bằng việc làm giãn các mạch máu dưới da, khiến cơ thể đổ mồ hôi. Việc đổ mồ hôi cũng khiến bạn khó chịu, ngủ không sâu giấc, mất ngủ.
Rối loạn thần kinh
Khi bắt đầu thời kỳ mãn kinh, nữ giới thường xuất hiện các triệu chứng về tâm lý, thần kinh như mệt mỏi, cáu gắt, khó chịu, lo lắng, trầm cảm, khó tập trung trong công việc hay giảm hưng phấn khi quan hệ tình dục.
Sự thay đổi về da và tóc
Mãn kinh ở nữ giới thường kéo theo rất nhiều các vấn đề về da, tóc và móng. Cụ thể, làn da lúc này trở nên thô ráp, nhăn nheo, không còn sự đàn hồi, căng bóng như ở độ tuổi trước 30. Cùng với đó, các vùng mặt, cổ xuất hiện các vết nám, đồi mồi, tàn nhang một cách rõ nét hơn. Tóc lúc này cũng rụng nhiều hơn, giảm sắc tố và chuyển màu, móng tay cũng trở nên giòn, dễ gãy hơn.
Các triệu chứng liên quan đến âm đạo
Bước vào thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh, lượng estrogen ở nữ giới giảm dần, dẫn đến việc các mô âm đạo bị mất dần chất bôi trơn và độ đàn hồi như trước đó. Điều này khiến cho nữ giới trở nên mỏng, khô, dễ bị rách, chảy máu khi giao hợp, âm đạo bị đau khi quan hệ tình dục. Từ độ tuổi 40-50 trở đi, đường tiết niệu ở phụ nữ cũng dễ bị nhiễm trùng, việc tiểu tiện cũng gặp khó khăn hơn, có thể tiểu són, tiểu không tự chủ.
Cách điều trị và phòng ngừa mãn kinh sớm
Mặc dù, tiền mãn kinh hay mãn kinh đều là giai đoạn tất yêu mà chị em phụ nữ phải trải qua. Tuy nhiên, nếu như nó gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm sinh lý thì nên cân nhắc tìm đến các phương pháp điều trị.
Các bác sĩ chuyên khoa cho rằng, mãn kinh là hiện tượng tự nhiên, không cần thiết phải điều trị y tế. Việc sử dụng các liệu pháp hormone thay thế, thuốc chống trầm cảm, estrogen âm đạo chỉ nên thực hiện trong các trường hợp cần thiết, khi bạn đã bước vào giai đoạn mãn kinh. Để ngăn ngừa hội chứng mãn kinh sớm, các chị em có thể dự phòng bằng một số cách như sau:
Chế độ ăn uống khoa học
Để ngăn chặn các triệu chứng tiền mãn kinh – mãn kinh đến sớm bất thường, bạn cần xây dựng chế độ ăn đủ chất. Cụ thể, bữa ăn cần cân bằng đủ 4 nhóm chất cần thiết gồm bột đường, chất béo, đạm, vitamin và khoáng chất. Hạn chế dùng rượu, caffe, thực phẩm chiên rán, đồ chế biến sẵn, đồ ngọt. Thay vào đó là rau củ và hoa quả, nhất là các thực phẩm giàu estrogen tự nhiên như hạt lanh, đậu nành, quả hạch,vv..
Tập thể dục đều đặn
Mặc dù việc luyện tập thường xuyên chưa được chứng minh là có thể giảm các triệu chứng mãn kinh, tuy nhiên nó lại là nhân tố giúp giảm stress, cải thiện sức khỏe, giải phóng năng lượng và đem đến sự vui vẻ, tích cực.
Không chỉ ngăn chặn mãn kinh đến sớm, việc thực hiện các bài tập thể dục mỗi ngày còn giúp làm chậm sự lão hóa, duy trì cân nặng và cải thiện sắc vóc ở phụ nữ. Theo đó, các chị em nên dành ít nhất từ 75-150 phút mỗi tuần để luyện tập. Các bài tập đơn giản như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, yoga, ngồi thiền, khiêu vũ,vv…
Sử dụng Estrogen từ thảo dược
Để góp phần ngăn chặn các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh sớm, bên cạnh chế độ ăn uống, luyện tập, các chị em phụ nữ có thể bổ sung Estrogen từ thảo dược. Nhờ có cấu trúc tương tự Estrogen mà các Estrogen thảo dược cũng giúp bổ trợ, cân bằng nội tiết tố. Từ đó, giúp giảm một cách đáng kể các triệu chứng như đổ mồ hôi, bổ hỏa, sạm da, khô âm đạo, mất ngủ,vv…
Estrogen thảo dược được tìm thấy ở rất nhiều các nguồn thực phẩm hiện nay. Nhiều nhất vẫn là mầm đậu nành, hạt lanh, hạt mè, một số các loại quả như quả hạch, đào, mọng, hoa quả sấy khô. Một số các loại quả cũng chứa tinh chất này như táo, cà rốt, nho, kiwi hay các loại rau xanh như rau bina, súp lơ, rau họ nhà cải.
Một số loại thực phẩm chức năng ví dụ như Femarelle Recharge cũng rất có ích cho chị em phụ nữ trong giai đoạn này. Femarelle Recharge giảm các triệu chứng khó chịu xuất hiện thường xuyên ở thời điểm này. Giúp cân bằng cảm xúc, tăng cường năng lượng cơ thể.
Tiến hành chẩn đoán mãn kinh và nhận biết được các dấu hiệu của mãn kinh sớm chính là điều cần thiết để các chị em phụ nữ sớm có biện pháp dự phòng tốt nhất cho mình. Hy vọng, qua những thông tin bổ ích trên, phái đẹp có thể chủ động đón giai đoạn này một cách thoải mái, nhẹ nhàng hơn.