Các bệnh mạn tính là một trong những nguyên do hàng đầu gây ra tàn tật và tử vong trên toàn thế giới. Đáng chú ý hơn khi độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa do ảnh hưởng từ các yếu tố hành vi về lối sống.

Bệnh mạn tính thường xảy ra ở nhóm người cao tuổi nhưng ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Tất cả mọi lứa tuổi đều có khả năng bị tổn thương bởi các yếu tố nguy cơ góp phần gây ra bệnh mạn tính, chẳng hạn như chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động, tiếp xúc với khói thuốc lá, sử dụng rượu, bia hoặc ô nhiễm không khí. Trong đó, tình trạng stress oxy hóa là một yếu tố gây khởi phát nhiều bệnh lý mạn tính. Để tìm hiểu rõ hơn bệnh mạn tính là gì và nguyên do gây bệnh, mời bạn đọc tiếp bài viết sau đây.

Bệnh mạn tính là gì? Các bệnh mạn tính thường gặp

Bệnh mạn tính là những bệnh lý kéo dài, không thể chữa khỏi hoàn toàn và thường là kết quả của sự ảnh hưởng nhiều yếu tố phức tạp gồm yếu tố di truyền, sinh lý, môi trường và hành vi. Các bệnh mạn tính thường gặp nhất là:

• Bệnh tim mạch
• Ung thư
• Bệnh hô hấp mạn tính (hen suyễn, COPD)
• Đái tháo đường

Một số bệnh mạn tính khác có tỷ lệ mắc phải ngày càng tăng như:

• Bệnh Alzheimer
• Viêm khớp
• Bệnh xơ nang
• Mất trí nhớ do bất kỳ nguyên nhân nào
• Lạc nội mạc tử cung
• Động kinh
• Tăng huyết áp
• Đau xơ cơ
• Đau nửa đầu
• Bệnh Parkinson
• Viêm loét đại tràng.

Nguyên nhân gây bệnh mạn tính là gì? Nguy cơ khiến người bệnh ngày càng trẻ hóa

Các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh mạn tính có thể được chia thành 3 nhóm như sau:

• Yếu tố nguy cơ về hành vi, bao gồm hút thuốc lá (kể cả hút thuốc thụ động), chế độ ăn uống không lành mạnh, sử dụng rượu, bia, chất kích thích, lười vận động.
• Yếu tố nguy cơ chuyển hóa, khi có các vấn đề về chuyển hóa này sẽ tăng khả năng mắc phải bệnh mãn tính, gồm tăng huyết áp, thừa cân/ béo phì, đường huyết cao, tăng mỡ máu.
• Yếu tố nguy cơ từ môi trường, gồm có ô nhiễm không khí ngoài trời và trong nhà.

Trong đó các yếu tố nguy cơ hành vi có thể bị tác động từ môi trường xã hội, kinh tế và cũng góp phần gây ra những nguy cơ chuyển hóa góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh mạn tính. Hiện này, xu hướng người bệnh mạn tính trẻ hóa dần cũng là vì lối sống không lành mạnh cùng tình trạng căng thẳng (stress) kéo dài làm tăng các yếu tố nguy cơ hành vi này.

Những yếu tố này làm tăng các gốc tự do ngoại sinh trong cơ thể, qua chế độ ăn uống không lành mạnh (như ăn nhiều thịt chế biến sẵn, chất béo bão hòa và chuyển hóa,…), tiếp xúc với khói thuốc lá, uống rượu bia hoặc do ô nhiễm môi trường, nhiễm kim loại nặng. Gốc tự do được tạo thành dưới dạng sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa và khi mất cân bằng với chất oxy hóa sẽ dẫn đến hiện tượng stress oxy hóa. Lúc này, các gốc tự do dư thừa sẽ gây hại đến một số cấu trúc tế bào, làm hỏng màng tế bào và lipoprotein, cũng như gây tổn thương protein, ADN. Nếu không có cách kiểm soát, trung hòa các gốc tự do gây hại thì stress oxy hóa sẽ góp phần vào quá trình sinh bệnh của nhiều bệnh mạn tính, đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể.

Giải pháp phòng ngừa bệnh mạn tính, tránh các nguyên nhân gây bệnh từ lối sống

Từ những yếu tố nguy cơ kể trên, bạn có thể chủ động phòng ngừa bệnh mạn tính bằng cách cải thiện lối sống lành mạnh hơn, giữ tinh thần thoải mái, duy trì sức khỏe tổng thể lâu dài. Biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Bỏ hút thuốc lá hoặc tránh hút thuốc thụ động. Những người đã hút thuốc lâu năm vẫn nhận được lợi ích sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính khi bắt đầu bỏ thuốc lá.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh. Bạn cần có chế độ ăn ưu tiên vào các loại rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và các sản phẩm từ sữa ít béo, hạn chế những thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung, chất béo bão hòa và có hàm lượng natri (muối) cao.
• Hoạt động thể chất thường xuyên. Hãy cố gắng vận động, tập thể dục đều đặn ở cường độ vừa phải ít nhất 150 phút mỗi tuần, có thể kết hợp thêm các bài tập tăng cường sức mạnh cơ bắp 2 ngày mỗi tuần.
• Hạn chế rượu bia. Tiêu thụ nhiều rượu bia theo thời gian sẽ dễ dẫn đến tăng huyết áp, bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh gan hoặc một số loại ung thư. Tốt nhất, bạn không nên uống rượu, bia, chất kích thích thường xuyên hoặc uống quá nhiều.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ. Bạn cần theo dõi sức khỏe cụ thể thông qua những lần kiểm tra lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm sàng lọc định kỳ để có thể kịp thời phát hiện sớm bệnh lý nếu có và điều trị hiệu quả ngay từ đầu.
• Ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ được nhận thấy có liên quan đến việc kiểm soát kém các chức năng của cơ thể, làm tăng nguy cơ bị đái tháo đường, tim mạch, béo phì và trầm cảm. Người trưởng thành nên ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi ngày.

Đồng thời, bạn cũng cần giảm thiểu tác động của stress oxy hóa bên trong cơ thể bằng cách bổ sung thêm những sản phẩm giàu chất chống oxy hóa. Một trong cách đơn giản là uống dược trà Saturex mỗi ngày. Không chỉ đơn thuần là trà, Saturex kết hợp giữa trà đen và thảo dược Satureja khuzestanica theo tiêu chuẩn thuốc y học cổ truyền Ba Tư nên có khả năng chống oxy hóa rất tốt, giúp trung hòa các gốc tự do, thanh lọc cơ thể, làm chậm quá trình lão hóa và góp phần phòng ngừa bệnh mạn tính. Chính vì thế mà có tên gọi “dược trà”.

Hơn thế nữa, dược trà Saturex đã trải qua 20 năm nghiên cứu lâm sàng, cho thấy làm tăng 44% khả năng chống oxy hóa sau 4 tuần sử dụng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bạn chỉ cần sử dụng 1 – 2 gói trà Saturex mỗi ngày, sau bữa ăn 30 phút để bảo vệ sức khỏe. Sản phẩm thích hợp cho mọi thành viên trong gia đình, từ người cao tuổi, trung niên đến thanh thiếu niên với hiệu quả bảo vệ sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa rối loạn chuyển hóa, bệnh tiêu hóa, tiết niệu, chống lão hóa. Nhờ các hoạt chất chống oxy hóa mà dược trà Saturex giải quyết được tình trạng stress oxy hóa – nguyên nhân gốc rễ của nhiều bệnh lý mạn tính.

Nguồn tham khảo

1. About Chronic Diseases https://www.cdc.gov/chronic-disease/about/index.html Ngày truy cập 29/7/2025
2. Noncommunicable diseases https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/noncommunicable-diseases Ngày truy cập 29/7/2025
3. Chronic Diseases and Conditions https://www.health.ny.gov/diseases/chronic/ Ngày truy cập 29/7/2025
4. Living with a chronic illness – reaching out to others https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000602.htm Ngày truy cập 29/7/2025
5. The Burden of Chronic Disease https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10830426/ Ngày truy cập 29/7/2025
6. Chronic Illness https://my.clevelandclinic.org/health/articles/4062-chronic-illness Ngày truy cập 29/7/2025
7. Oxidative Stress: Harms and Benefits for Human Health https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5551541/ Ngày truy cập 29/7/2025
8. Preventing Chronic Diseases: What You Can Do Now https://www.cdc.gov/chronic-disease/prevention/index.html Ngày truy cập 29/7/2025